Spoorweg 85 dicht bij de Koppenberg

Spoorlijn 85

Treinen langs de Koppenberg

De Koppenberg in de Vlaamse Ardennen is niet alleen het decor van de Ronde van Vlaanderen, maar vormt ook de achtergrond van spoorlijn 85 tussen Leupegem en Herseaux bij de Franse grens.

De spoorweg werd eind negentiende eeuw aangelegd tussen Herseaux en Avelgem, later, in 1890, werden de sporen vanuit Avelgem doorgetrokken tot in Leupegem bij Oudenaarde. Daar sloot de spoorweg aan op lijn 86 tussen De Pinte en Basècles.

Leupegem

In Leupegem bleef het stationsgebouw bewaard, een tweelingsbroertje van het station in Schoonaarde. Tot in de jaren 80 hielden treinen tussen De Pinte en Ronse hier halt, nu dieselen ze er voorbij zonder te stoppen.

Voorbij het station Leupegem, ter hoogte van wandelknooppunt 63, takte de spoorlijn af, stak de Maarkebeek over en daarna de drukke N60. De rails zijn weliswaar uitgebroken in 2000, toch is het tracé nog duidelijk herkenbaar in het landschap.

Melden

Voorbij de N60 scheert de spoorweg langs de Koppenberg. Hier staan delen van de spoorbedding onder water, maar bleven anderzijds signalisatieborden achter na de afbraak.

In Melden hielden de treinen tot in de jaren zestig halt aan een intussen verdwenen stations. De vroegere spoorwachterswoning werd daarentegen wel bewaard en gerenoveerd.

Berchem

De spoorweg is tussen Melden en Ruien heraangelegd als fietssnelweg F45. Langsheen de route vind je wel nog aanwijzingen dat er vroeger treinen reden. Net voorbij het vroegere station van Berchem vind je nog een dubbelspoor naast het fietspad.

Ruien

Over de spoorlijn reden zowel reizigers- als goederentreinen, al reed de laatste reizigerstrein op 1 augustus 1959. De sporen tussen de Franse grens en Avelgem werden al snel opgebroken, maar richting de elektriciteitscentrale van Ruien bleven steenkooltreinen rijden om de centrale te bevoorraden.

Toen de centrale vanaf 2000 enkel nog per schip over de Schelde werd bevoorraad, werd ook de lijn tussen Ruien en Leupegem opgedoekt. Ook hier verdwenen de sporen, behalve aan de Molenstraat, waar de spoorweg de straat overstak richting centrale van Ruien. 

In Ruien zelf verwijst enkel nog Café de la Gare in de Kapellestraat en de Spoorweglaan naar spoorlijn 85.

Knooppunt Mont-de-l'Enclus

Net voor spoorlijn 85 de Schelde oversteekt richting Avelgem, verlaat de bedding enkele honderden meters lang het Vlaams Gewest en bevinden we ons in Mont-de-l'Enclus. 

De spoorlijn (begin 2023 heraangelegd als fietspad) steekt  onder meer de Rue de Rivage over. Maar je herkent ook nog een andere spoorbedding in het landschap: de aftakking van deze lijn naar spoorlijn 83 tussen Kortrijk en Ronse. Ook deze lijn werd heraangelegd als fietsverbinding.

Avelgem

De IJzerwegbrug, aangelegd in 2015, brengt je over de Schelde naar Avelgem. De vroegere spoorbrug werd niet alleen tijdens beide wereldoorlogen vernield en telkens heropgebouwd, in 1984 verdween hij voorgoed van het toneel om vrachtverkeer op de Schelde door te laten.

Richting Spiere

Spoorlijn 85 deelde de sporen ter hoogte van Avelgem met spoorlijn 83 richting Kortrijk. Die laatste is veranderd in een fietspad, het Guldenspoorpad. Spoorlijn 85 takte voorbij Avelgem af richting Franse grens en is tot in Spiere herdoopt tot de Trimaarzate, vernoemd naar de 'trimards' ofwel Vlaamse seizoensarbeides die naar Frankrijk pendelden om er te werken. 

Hoe kan ik deze plaats bezoeken?
Deze info is alleen toegankelijk voor Plus-gebruikers.

  • Ontdek het adres, gps-coöridinaten en een gedetailleerde kaart van dit verhaal samen met handige instructies voor je bezoek, wandel- en fietsroutes en andere bezienswaardigheden in de buurt. Bekijk een voorbeeld.
  • Vind 600 locaties op de interactieve erfgoedkaarten.
  • Download de reisgidsen boordevol praktische bezoekinformatie.
  • Krijg als eerste toegang tot nieuwe verhalen.
  • Geniet van voordelen en kortingen bij partners.

Word Plus slechts 29,90 euro per jaar

Ben je al plus? Meld je aan

Meer artikels over