Tweede Kamerverkiezingen 1994

Tweede Kamerverkiezingen 1994
Datum	3 mei 1994
Land	Nederland
Te verdelen zetels	150
Opkomst	78,75%
Resultaat
Grootste partij	PvdA
Nieuwe minister-president	Wim Kok
Begin regeerperiode	Kok I
Opvolging verkiezingen
Portaal	Politiek

De Tweede Kamerverkiezingen 1994 waren verkiezingen in Nederland voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zij vonden plaats op 3 mei 1994.

De verkiezingen werden gehouden als gevolg van de afloop van de zittingstermijn van de Tweede Kamer die gekozen was bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1989.

Deelnemende partijen[bewerken | brontekst bewerken]

Aan deze verkiezingen namen de volgende partijen deel:

Lijst^[1]	Partij^[2]	Lijsttrekker	Kieskringen /19
1	Christen Democratisch Appèl (CDA)	Elco Brinkman	19
2	Partij van de Arbeid (P.v.d.A.)	Wim Kok	19
3	V.V.D.	Frits Bolkestein	19
4	Democraten 66 (D66)	Hans van Mierlo	19
5	GROENLINKS	Ina Brouwer^[3]	19
6^[4]	Staatkundig Gereformeerde Partij	Bas van der Vlies	19
7^[4]	Gereformeerd Politiek Verbond (GPV)	Gert Schutte	19
8^[4]	RPF	Leen van Dijke	19
9	Centrumdemocraten (CD)	Hans Janmaat	19
10	De Nieuwe Partij	Bert Blase	19
11	PSP'92	Jos Robroek	19
12	SP (Socialistische Partij)	Jan Marijnissen	19
13	SAP - Rebel	Patrick van der Voort	19
14	Natuurwetpartij (NWP)	Jacques Uijen	19
15	Partij voor Milieu en Recht (PMR)	Ronald Kaatee	19
16^[5]	UNIE 55+	Bertus Leerkes	19
17	Solidariteit Boerenpartij (S.B.P.)	Dirk Guichelaar	19
18^[5]	ALGEMEEN OUDEREN VERBOND	Jet Nijpels-Hezemans	19
19	Centrumpartij '86 (C.P.'86)	Wim Beaux	19
20	Libertarische Partij	Toine Manders	19
21	De Groenen	Hein Westerouen van Meeteren	19
22	Vrije Indische Partij (VIP)	Eddy Blaauw	19
23	Nieuwe Communistische Partij - NCPN	Rinze Visser	19
24	Algemene Democratische Partij -ADP-	Jan Geschiere	18^[6]
25	Solidair '93	Jaap van de Scheur	16^[7]
26	Patriottisch Democratisch Appèl	Gijs Sablerolle	10^[8]

Uitslag[bewerken | brontekst bewerken]

Opkomst en kiesdeler[bewerken | brontekst bewerken]

	1989		1994
	# stemmen	%	# stemmen	%
Kiesgerechtigden	^[9] 11.112.189		^[10] 11.455.924
Niet opgekomen	2.192.402	19,73^[11]	2.434.641	21,25^[11]
Opkomst	8.919.787	80,27^[11]	9.021.283	78,75^[11]
Blanco/ongeldige stemmen	26.485	0,30^[12]	39.727	0,44^[12]
Geldige stemmen	8.893.302	99,70^[12]	8.981.556	99,56^[12]
Kiesdeler	59.288	0,67^[13]	59.877	0,67^[13]

Verkiezingsuitslag naar partij[bewerken | brontekst bewerken]

Bij deze verkiezingen deden zich enkele (voor Nederland grote) verschuivingen voor. De regeringspartijen, Partij van de Arbeid (PvdA) en Christen-Democratisch Appèl (CDA), verloren respectievelijk twaalf en twintig zetels, waardoor de zittende coalitie haar meerderheid verloor. De ouderenpartijen Algemeen Ouderen Verbond (AOV) en Unie 55+ kwamen nieuw binnen met respectievelijk zes en één zetel. Nieuwkomer in de Kamer was ook de Socialistische Partij (SP) met twee zetels.

Democraten 66 (D66) won twaalf zetels en de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) negen; GroenLinks verloor een zetel. Reformatorische Politieke Federatie (RPF) en Centrumdemocraten (CD) wonnen beide twee zetels. De Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) verloor (voor het eerst sinds 1956) haar derde zetel.

Partij		1989			1994			verschil		Zetelverdeling (grafisch)
Partij		# stemmen	%^[13]	zetels	# stemmen	%^[13]	zetels	%	zetels	Zetelverdeling (grafisch)
	Partij van de Arbeid (P.v.d.A.)	2.835.251	31,88	49	2.153.135	23,97	37	-7,91	-12	1989 1994
	Christen Democratisch Appèl (CDA)	3.140.502	35,31	54	1.996.418	22,23	34	-13,08	-20
	V.V.D.	1.295.402	14,57	22	1.792.401	19,96	31	+5,39	+9
	Democraten 66 (D66)	701.934	7,89	12	1.391.202	15,49	24	+7,60	+12
	ALGEMEEN OUDEREN VERBOND	-	-	-	326.401	3,63	6	+3,63	+6
	GROENLINKS	362.304	4,07	6	311.399	3,47	5	-0,60	-1
	Centrumdemocraten (CD)	81.427	0,92	1	220.734	2,46	3	+1,54	+2
	RPF	85.231	0,96	1	158.705	1,77	3	+0,81	+2
	Staatkundig Gereformeerde Partij	166.082	1,87	3	155.251	1,73	2	-0,14	-1
	Gereformeerd Politiek Verbond (GPV)	109.637	1,23	2	119.158	1,33	2	+0,10	0
	SP (Socialistische Partij)	38.870	0,44	0	118.768	1,32	2	+0,88	+2

	Bejaarden Centraal^[14]	7.884	0,09	0
	Politieke Partij voor Ouderen^[14]	2.160	0,02	0
	UNIE 55+^[14]	-	-	-	78.147	0,87	1
subtotaal		10.044	0,11	0	78.147	0,87	1	+0,76	+1

	Centrumpartij '86 (C.P.'86)	-	-	-	32.327	0,36	0	+0,36	0
	Natuurwetpartij (NWP)	-	-	-	27.665	0,31	0	+0,31	0
	Vrije Indische Partij (VIP)	-	-	-	17.230	0,19	0	+0,19	0
	De Groenen	31.312	0,35	0	13.902	0,15	0	-0,20	0
	Nieuwe Communistische Partij - NCPN^[15]	7.380	0,08	0	11.630	0,13	0	+0,05	0
	Solidariteit Boerenpartij (S.B.P.)	-	-	-	9.096	0,10	0	+0,10	0
	Partij voor Milieu en Recht (PMR)	-	-	-	8.716	0,10	0	+0,10	0
	Solidair '93	-	-	-	7.919	0,09	0	+0,09	0
	PSP'92	-	-	-	7.385	0,08	0	+0,08	0
	De Nieuwe Partij	-	-	-	6.825	0,08	0	+0,08	0
	Algemene Democratische Partij -ADP-	-	-	-	5.196	0,06	0	+0,06	0
	Patriottisch Democratisch Appèl	-	-	-	4.845	0,05	0	+0,05	0
	SAP - Rebel	4.297	0,05	0	4.347	0,05	0	+0,00	0
	Libertarische Partij	-	-	-	2.754	0,00	0	+0,00	0
overige partijen in 1989		23.629	0,27	0	-	-	-	-0,27	0
Totaal		8.893.302	100	150	8.981.556	100	150	0	0

Gekozen leden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Samenstelling Tweede Kamer 1994-1998 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Kabinetsformatie[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Kabinetsformatie Nederland 1994 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Na een moeizame formatie werd op 22 augustus 1994 het kabinet-Kok I gevormd. Dit was het eerste kabinet sinds 1918 zonder deelname van confessionele partijen.

Bronnen

Tweede Kamer 3 mei 1994 op www.verkiezingsuitslagen.nl
Verkiezingen; Historische uitslagen Tweede Kamer op opendata.cbs.nl
Tweede-Kamerverkiezingen - 3 mei 1994 op www.nlverkiezingen.com
Uitgebrachte stemmen bij Tweede Kamerverkiezingen, per partij, in absolute aantallen vanaf 1946 op www.politiekcompendium.nl
Verkiezingsprogramma's 1994 bij het DNPP

Noten

↑ Klik op het lijstnummer om de kandidatenlijst van de betreffende partij te zien.
↑ Naamgeving van de partijen conform de vermelding op het stembiljet en in de officiële uitslag.
↑ Ina Brouwer en Mohamed Rabbae waren de verkiezingen ingegaan als duo-lijsttrekkers, waarbij Brouwer op de eerste en Rabbae op de tweede plek stond.
↑ ^a ^b ^c Lijstverbinding van de SGP, het GPV en de RPF.
↑ ^a ^b Lijstverbinding van de Unie 55+ en het AOV.
↑ Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring 5 (Lelystad).
↑ Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring 6 (Nijmegen), 16 (Middelburg) en 18 (Den Bosch).
↑ Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring 1 (Groningen), 2 (Leeuwarden), 3 (Assen), 4 (Zwolle), 6 (Nijmegen), 7 (Arnhem), 15 (Leiden), 16 (Middelburg) en 19 (Maastricht).
↑ Inclusief 1.336 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register en 19.783 personen opgenomen in het Register Buitenland.
↑ Inclusief 1.255 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register en 15.403 personen opgenomen in het Register Buitenland.
↑ ^a ^b ^c ^d % van het aantal kiesgerechtigden.
↑ ^a ^b ^c ^d % van het aantal uitgebrachte stemmen.
↑ ^a ^b ^c ^d % van het aantal geldige stemmen.
↑ ^a ^b ^c Bejaarden Centraal en Politieke Partij voor Ouderen zijn in 1992 opgegaan in Unie 55+.
↑ Nam in 1989 deel onder de naam V C N: partij van communisten in Nederland.

[1] Klik op het lijstnummer om de kandidatenlijst van de betreffende partij te zien.

[2] Naamgeving van de partijen conform de vermelding op het stembiljet en in de officiële uitslag.

[3] Ina Brouwer en Mohamed Rabbae waren de verkiezingen ingegaan als duo-lijsttrekkers, waarbij Brouwer op de eerste en Rabbae op de tweede plek stond.

[s-g-r-4] Lijstverbinding van de SGP, het GPV en de RPF.

[u-a-5] Lijstverbinding van de Unie 55+ en het AOV.

[6] Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring 5 (Lelystad).

[7] Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring 6 (Nijmegen), 16 (Middelburg) en 18 (Den Bosch).

[8] Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring 1 (Groningen), 2 (Leeuwarden), 3 (Assen), 4 (Zwolle), 6 (Nijmegen), 7 (Arnhem), 15 (Leiden), 16 (Middelburg) en 19 (Maastricht).

[9] Inclusief 1.336 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register en 19.783 personen opgenomen in het Register Buitenland.

[10] Inclusief 1.255 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register en 15.403 personen opgenomen in het Register Buitenland.

[kiesgerechtigden-11] % van het aantal kiesgerechtigden.

[opkomst-12] % van het aantal uitgebrachte stemmen.

[geldig-13] % van het aantal geldige stemmen.

[u55-14] Bejaarden Centraal en Politieke Partij voor Ouderen zijn in 1992 opgegaan in Unie 55+.

[15] Nam in 1989 deel onder de naam V C N: partij van communisten in Nederland.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Algemeen:	1848 · 1850 · 1853 · 1866 · 1868 · 1884 · 1886 · 1887 · 1888 · 1891 · 1894 · 1897 · 1901 · 1905 · 1909 · 1913 · 1917 · 1918 · 1922 · 1925 · 1929 · 1933 · 1937 · 1946 · 1948 · 1952 · 1956 · 1959 · 1963 · 1967 · 1971 · 1972 · 1977 · 1981 · 1982 · 1986 · 1989 · 1994 · 1998 · 2002 · 2003 · 2006 · 2010 · 2012 · 2017 · 2021 · 2023
Periodiek:	1852 · 1854 · 1856 · 1858 · 1860 · 1862 · 1864 · 1866 · 1869 · 1871 · 1873 · 1875 · 1877 · 1879 · 1881 · 1883
	Periodieke verkiezingen werden in de periode 1850-1888 gehouden in een kiesdistrict waar de zittingstermijn van een lid (vier jaar) afliep. Gemiddeld was bij periodieke verkiezingen de helft van de Tweede Kamerleden aftredend. Bij algemene verkiezingen in deze periode, na ontbinding van de Tweede Kamer, werden alle Kamerleden opnieuw gekozen, evenals bij alle verkiezingen vanaf 1888.