ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ- ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ
Παρασκεή Σιδερά -Λύτρα

ΤΑ ΚΟΦΙΝΙΑ ΤΩΝ ΜΑΝΑΔΩΝ ΜΑΣ

Κοφίνι, υποκοριστικό της λέξης κόφα, μικρή κόφα με δύο χερούλια στο πλάι για τη μεταφορά πραγμάτων. Το «κοφίνι» της μάνας μας όμως ήταν κάτι ιδιαίτερο – δεν ήταν ένα κοφίνι για μεταφορά πραγμάτων, φρούτων, λαχανικών. «Βάνω κοφίνι», «θα βάλω κοφίνι» ήταν μια ιδιαίτερη φράση, που τη συνέδεε κανείς ακούγοντάς την με πλύσιμο ασπρόρουχών.

Σήμερα έχει η κάθε μια μας το πλυντήριό της· βάζει τα άπλυτα ρούχα μέσα, και πλένονται μόνα τους – το απορρυπαντικό δρα, εξαφανίζονται οι λεκέδες, ενώ η νοικοκυρά μπορεί να αναπαύεται.

Οι μανάδες μας όμως, το προλάβαμε κι εμείς, έπλεναν τρίβοντας το κάθε ρούχο ξεχωριστά στη σκάφη. Μια επίπονη διαδικασία, τη γνωρίζουμε όλοι.

Μίαν ιδιαιτερότητα είχε το πλύσιμο των ασπρόρουχων .

Στην αυλή στήνονταν το καζάνι πάνω στην πυροστιά  στη φωτιά. Το νερό κόχλαζε. Τα ασπρόρουχα τρίβονταν στη σκάφη όπως και τα σκούρα με το σαπούνι το παρασκευασμένο από τις ίδιες τις μανάδες μας με ποτάσα και μούργα (το όχι κατακάθαρο λάδι, που έμενε στον πάτο των δοχείων – συνήθως πήλινων πιθαριών – που φυλάσσονταν το λάδι). Η διαδικασία του πλυσίματος των ασπρόρουχων όμως δεν τελείωνε με το τρίψιμο στη σκάφη. Ακολουθούσε το δεύτερο στάδιο: το «κοφίνι».

Το κοφίνι τοποθετούνταν πάνω στη σκάφη στηριγμένο σε δυο  σανίδες και στρώνονταν εσωτερικά στον πάτο και στα πλάγια με το «σταχτοπάνι», ένα ιδιαίτερο άσπρο ύφασμα,  υφασμένο στον αργαλειό με ψιλογνεσμένο και λευκασμένο λινάρι. Τα πλυμένα ασπρόρουχα ποστιάζονταν, το ένα πάνω στ’ άλλο μέσα στο κοφίνι. Και σκεπάζονταν με όσο σταχτοπάνι περίσσευε από πάνω. Πάνω στο σταχτοπάνι απλώνονταν ένα στρώμα στάχτης, καθαρής, φυλαγμένης γι᾽ αυτόν τον σκοπό. Με μίαν ιδιαίτερη τελετουργία έπαιρναν οι πλύστρες μας με το τσουκάλι απτό καζάνι καυτό νερό, και το έριχναν με αργές κινήσεις πάνω από τη στάχτη· έριχναν πολλά τσουκάλια, και το νερό σούρωνε στη σκάφη. Τα ασπρόρουχα ήταν πλέον «λευκασμένα» και μυρωδάτα (μέσα στο βραστό νερό του καζανιού ρίχνονταν συνήθως και φύλλα δάφνης ή λεμονιάς).

Απόμενε  τώρα μόνο το ξέπλυμα με κρύο  νερό –  το πλέον επώδυνο στάδιο της διαδικασίας του πλυσίματος: Οι μανάδες μας με τη σκάφη στο κεφάλι γεμάτη ρούχα πήγαιναν στην κεντρική βρύση του χωριού  με τα πολλά κανάλια ή αλλού στα πηγάδια ή στις στέρνες για το ξέπλυμα. Παρηγοριά τους, αν μπορείς να το πεις, ήταν στο τέλος να βλέπουν στην απλωταριά για το στέγνωμα τα πεντακάθαρα μυρωδάτα ασπρόρουχά τους να λάμπουν.

**********************

3 μικρές ιστορίες των πέτρινων χρόνων
Γεράσιμος Μ. Λυμπεράτος

ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ
1956

Έφτιαξα την «βαρκούλα» μου μ’ ένα φύλλο χαρτί. Την φόρτωσα με λίγους σπόρους αραποσίτι για να έχει βάρος και να επιπλέει στο νερό της σκάφης που έπλενε τα ρούχα η μαμά όταν ξαφνικά κτύπησε  η  πόρτα του σπιτιού μας. Έτρεξα γρήγορα προς τα εκεί, ήξερα πως εκείνη την ώρα περνούσε ο ταχυδρόμος. Έτρεξα…  αλλά η μανούλα με πρόλαβε, είχε κιόλας ανοίξει την πόρτα και κρατούσε το γράμμα που της έδωσε ο ταχυδρόμος.  Συνήθως,  Χριστούγεννα και Πάσχα ο θείος μου από την Αμερική μας έστελνε μερικά δολάρια κι η  καλή μανούλα πάντα μου έδινε χαρτζιλίκι που με έκανε χαρούμενο κι έτρεχα κατ’ ευθείαν στο περίπτερο ν’ αγοράσω σοκολάτα.  Την ρώτησα αν το γράμμα ήταν συστημένο, κι αυτή μου απάντησε αρνητικά. Κρίμα είπα. Σήμερα  δεν τρώμε  σοκολάτα. Κρίμα και για τους φίλους μου στην γειτονιά που μοιραζόμαστε την σοκολάτα. Πέτρινη και η δεκαετία του  50.  
**********

Η ΚΥΡΑ ΤΑΣΟΥΛΑ

1956

Θυμήθηκα παιδάκι μικρό να παίζω στην γειτονιά χωρίς παιχνίδια του καιρού μας μια και τα παιχνίδια ήταν μόνο για τα πλούσια παιδιά.
Κι ήρθε ο θείος από την Αθήνα και μού φέρε για δώρο την πρωτοχρονιά μία πέτσινη μπάλα. Από κείνη την στιγμή ένιωθα αρχηγός.
Κρατούσα την μπάλα κι εκεί που τ άλλα παιδιά δεν έφτυναν πάνω μου, ξαφνικά έγινα κι ο πρώτος.
Όλοι με θέλανε στην δική τους ομάδα.
Ώσπου μια μέρα έπεσε στον κήπο της κυρά Τασούλας κι αυτή βρήκε την ευκαιρία κι έκοψε με ένα ψαλίδι την μπάλα σε σαράντα κομμάτια.
Η κυρά Τασούλα δεν είχε παιδιά!
*********

Δεκαετία του 1960

*Μεγάλωνα  δύσκολα τα χρόνια του δημοτικού. Να μάθω γράμματα; Πως; Με το ξύλο που βγήκε από τον παράδεισο; Βάραγαν όλοι, ιδιαίτερα ο δάσκαλος.  Είπαμε το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο; Ήμουνα καλός στις εκθέσεις αλλά κακός στην γραμματική κι ο δάσκαλος με είχε με το καρότο και το μαστίγιο. Στις εθνικές γιορτές, με ΄βάζε και διάβαζα την έκθεση μπροστά σε όλο το σχολείο, στον επιθεωρητή και τον έκανα υπερήφανο, αλλά μέσα στην τάξη έτρωγα τρεις ξυλιές στις παλάμες για κάθε λάθος. Μετρήστε τώρα 6 λάθη 18 ξυλιές με βέργα από μουριά. Είπαμε το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο…!
*Δέησε και τέλειωσα το δημοτικό . Καλλίτερα θα ήταν σκέφτηκα στο Γυμνάσιο. Έβαλα τα δυνατά μου και πέρασα. Πάνω στον χρόνο όμως ο μπαμπάς για το καλό μου θεώρησε πως έπρεπε να μάθω μια τέχνη αντί για γράμματα που δεν είχαν πέραση. Με έγραψε σε μια σχολή βραδινή ηλεκτρολόγων  και την μέρα έπιασα δουλειά σε ένα ηλεκτρολογείο για να μαθαίνω την δουλειά πρακτικά. Ο μάστορά μου όμως ξεσπούσε πολλές φορές πάνω μου χωρίς λόγο. Άσε που μου έλεγε πως η τέχνη κλέβετε και δεν λέγετε. Δεν πήγαινε άλλο στην περίπτωσή μου. Οι δρόμοι της μετανάστευσης σημάδευαν το μέλλον μου πλέον.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τετάρτη 08/05/2024 – 09:14

ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ

Ζήτω η 9η Μάη, Ημέρα της Μεγάλης Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών!

Σε ανακοίνωσή της για τα 79 χρόνια από τη Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών, η ΠΕΑΕA-ΔΣΕ αναφέρει:

«Την 9η Μάη του 1945, η ναζιστική Γερμανία υπέγραψε την άνευ όρων παράδοσή της. Ήδη ο Κόκκινος Στρατός της ΕΣΣΔ προελαύνοντας είχε απελευθερώσει τους ευρωπαϊκούς λαούς, είχε καταλάβει και το τελευταίο προπύργιο του ναζισμού, το Βερολίνο, είχε υψώσει την κόκκινη σημαία με το σφυροδρέπανο στο Ράιχσταγκ.

Η Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών σηματοδότησε το τέλος του Β’ Παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού Πολέμου. Τη Νίκη έφερε η καθοριστική συμβολή του Κόκκινου Στρατού, η τεράστια προσφορά του σοβιετικού λαού, με πάνω από 20 εκατ. νεκρούς, οι μεγάλες δυνατότητες του σοσιαλιστικού τρόπου παραγωγής. Τη Νίκη έφεραν τα απελευθερωτικά κινήματα όλων των λαών, με μπροστάρηδες τους κομμουνιστές.

Ο ελληνικός λαός, την περίοδο του απελευθερωτικού αγώνα κατά της Κατοχής, έδωσε πάνω από 500.000 θύματα. H Ελλάδα ήταν μία από τις χώρες με τα περισσότερα σε αναλογία με τον πληθυσμό της χώρας θύματα του αντιφασιστικού απελευθερωτικού αγώνα. Ο λαός μας συσπειρωμένος στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ μεγαλούργησε με τον αγώνα του κατά των φασιστών κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους για την απελευθέρωση της πατρίδας. Οργανωτής, ψυχή και ραχοκοκαλιά της Αντίστασης του ελληνικού λαού ήταν το τιμημένο ΚΚΕ. Είναι η δική του συμβολή στην Αντιφασιστική Νίκη.

Τα αστικά κόμματα καλούσαν τον λαό να μην αντισταθεί, να «καθίσει φρόνιμα». Οι αστοί, όσοι δεν εγκατέλειψαν τη χώρα αναχωρώντας για Κάιρο και Λονδίνο, συνεργάστηκαν με τους κατακτητές, κερδοσκοπώντας μέσα στην Κατοχή, ενώ ο λαός μας πέθαινε από την πείνα.

Ο ηρωικός απελευθερωτικός αγώνας του λαού μας, όπως και των άλλων λαών, επιβεβαίωσε ότι η δύναμη του λαού που βγαίνει μπροστά, οργανωμένος και αποφασισμένος, είναι ανίκητη. Επιβεβαίωσε ότι ο λαός δεν μπορεί να έχει καμιά εμπιστοσύνη στην αστική τάξη και τα κόμματά της, που σε όλες τις συνθήκες δρουν σε βάρος του λαού, αφού τα ταξικά τους συμφέροντα είναι σε αντίθεση με τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων.

Τότε, στην Ελλάδα η αντίθεση ανάμεσα στην αστική και την εργατική τάξη εκφράστηκε με την ανοιχτή σύγκρουση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ με τα Τάγματα Ασφαλείας, τους Χίτες, με την επέμβαση των εγγλέζικων στρατευμάτων, τον Δεκέμβρη του 1944, που αιματοκύλησαν τον λαό για να επιβάλουν την ανυπόληπτη αστική εξουσία.

Από την Ιστορία του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου αποδεικνύεται ότι οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ήταν εκείνες που ενίσχυσαν οικονομικά και εξόπλισαν στρατιωτικά τη χιτλερική Γερμανία με σκοπό να τη στρέψουν εναντίον της ΕΣΣΔ. Ήταν τα γερμανικά μονοπώλια που έφεραν τον Χίτλερ στην εξουσία, μαζί με τα αμερικανικά, αγγλικά, και γαλλικά, που τον στήριξαν και τον ενίσχυσαν, όπως και τον φασίστα Μουσολίνι. Τον πιο βρώμικο ρόλο για την άνοδο του Χίτλερ έπαιξε η σοσιαλδημοκρατία. Στόχος τους ήταν να συντρίψουν τον σοσιαλισμό.

Η Ιστορία επιβεβαιώνει ότι ο φασισμός είναι γέννημα-θρέμμα του καπιταλισμού. Είναι μια μορφή διακυβέρνησης που χρησιμοποιεί την ανοιχτή βία και επιλέγεται για το χτύπημα του εργατικού – λαϊκού κινήματος, των κομμουνιστών, όταν οι αντιθέσεις και τα αδιέξοδα του καπιταλισμού γιγαντώνονται. Τον φασισμό μπορεί να αντιμετωπίσει μόνο το οργανωμένο εργατικό – λαϊκό κίνημα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι κυβερνήσεις επιδιώκουν την αναθεώρηση, την πλαστογράφηση της Ιστορίας του Β’ ΠΠ. Γιατί το πιο σημαντικό αποτέλεσμα της Νίκης των Λαών ήταν η εγκαθίδρυση της εργατικής εξουσίας σε σειρά χωρών της Ευρώπης και της Ασίας και η σοσιαλιστική οικοδόμηση. Γιατί στόχο έχουν τη συκοφάντηση του ηρωικού λαϊκού απελευθερωτικού αγώνα, την υποβάθμιση της τεράστιας προσφοράς της ΕΣΣΔ και των κομμουνιστικών κομμάτων, ώστε να αλλοιώσουν τα διδάγματα που προκύπτουν από την πάλη των λαών, που είχε αποτέλεσμα τη Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη. Επιδιώκουν να σβήσουν από την ιστορική μνήμη των λαών την αληθινή Ιστορία και τις διδαχές της, γιατί αυτές μπορεί να γίνονται σήμερα υλική δύναμη του αγώνα ενάντια στον ζυγό της εκμετάλλευσης, της σάπιας καπιταλιστικής κοινωνίας που προκαλεί στους λαούς φτώχεια, πολέμους και προσφυγιά.

Οι «αξίες» του συστήματος της βαρβαρότητας, των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ, των κυβερνήσεων και όλων των αστικών κομμάτων, είναι τα υπερκέρδη των μονοπωλιακών ομίλων, η γεωστρατηγική ισχύς, που για να τα εξασφαλίσουν δεν διστάζουν να δολοφονούν λαούς. Σήμερα, η εγκληματική τους δράση, μαζί με το Ισραήλ, οδηγεί σε γενικευμένη ανάφλεξη στη Μ. Ανατολή σε αντιπαράθεση με το υπό διαμόρφωση ευρασιατικό μπλοκ (Κίνα, Ρωσία κ.ά.).

Η ΕΕ αθωώνει τα εγκλήματα του κράτους-δολοφόνου του Ισραήλ, κατά του πολύπαθου Παλαιστινιακού λαού. Υιοθετεί τα περί «αυτοάμυνας» του Ισραήλ, που έχει επιβάλει στην Παλαιστίνη 70 χρόνια κατοχής, έχει φτάσει μέσα σε ένα εξάμηνο τις 35 χιλιάδες δολοφονίες Παλαιστίνιων και τις 77 χιλιάδες τραυματισμούς, τους ομαδικούς τάφους, πέρα από τις καταστροφές σε υποδομές, ακόμη και σε νοσοκομεία.

ΕΕ, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ διεξάγουν τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία ενάντια στη Ρωσία και στο υπό διαμόρφωση ευρασιατικό μπλοκ, με στόχο τη γεωπολιτική ισχύ και το μοίρασμα της λείας.

Γι’ αυτό αγωνιζόμαστε για την απεμπλοκή της χώρας από τους πολέμους, να κλείσουν οι βάσεις του θανάτου, να γυρίσουν πίσω όλες οι στρατιωτικές δυνάμεις που δρουν εκτός συνόρων.

Στην κάλπη των ευρωεκλογών, στις 9 Ιουνίου, η κυβέρνηση της ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ, η Νέα Αριστερά, η Ελληνική Λύση, τα άλλα αστικά κόμματα πρέπει να πληρώσουν, γιατί είναι με την εμπλοκή της χώρας στο έγκλημα στη Μ. Ανατολή. Γιατί βάζουν τον λαό μας στο στόμα του λύκου για τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου, στέλνοντας φρεγάτες, οπλικά συστήματα, στρατεύματα εκτός συνόρων. Γιατί παρέχουν κάθε διευκόλυνση στο αιματοβαμμένο ΝΑΤΟ για τα συμφέροντα των καπιταλιστών. Γι’ αυτό παλεύουμε για αποδέσμευση από ΝΑΤΟ – ΕΕ.

Η λαϊκή ψήφος να καταδικάσει την ΕΕ, τα ευρωατλαντικά κόμματα. Να δυναμώσει περισσότερο το ρεύμα αμφισβήτησης και καταδίκης της αντιλαϊκής – αντιδραστικής, πολεμοκάπηλης πολιτικής, με τη συστράτευση λαού και νεολαίας για σύγκρουση με την πολιτική της ΕΕ, που εγκληματεί κατά των λαών της Ουκρανίας, της Μ. Ανατολής και με την εκλογική ενίσχυση του ΚΚΕ. Το ΚΚΕ αποκαλύπτει το πραγματικό πρόσωπο της ΕΕ, αντιπαλεύει την αντιλαϊκή ιμπεριαλιστική πολιτική της, που εφαρμόζεται και στην Ελλάδα, μέχρι την ανατροπή της.

Η ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ μαζί με το ΚΚΕ παλεύουν για την πληρωμή των αναγνωρισμένων, από διεθνείς συνθήκες, γερμανικών αποζημιώσεων – επανορθώσεων, που είναι χρήματα του λαού μας. Οι ελληνικές κυβερνήσεις, διαχρονικά, δεν τις διεκδικούν. Στην πραγματικότητα κάνουν πλάτες στο γερμανικό κράτος να μην πληρώσει, γιατί προκρίνουν τις συμμαχικές σχέσεις των αστικών τάξεων Ελλάδας – Γερμανίας, στο πλαίσιο της συμμετοχής τους σε ΝΑΤΟ και ΕΕ.

Η Πανελλήνια Ένωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας τιμά τη Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών και τους αγωνιστές που θυσιάστηκαν, όσους συμμετείχαν στον αντιφασιστικό αγώνα, τους μαχητές του Κόκκινου Στρατού της ΕΣΣΔ και των άλλων κατεχόμενων χωρών. Τιμά τον λαϊκό, απελευθερωτικό, ταξικό αγώνα του λαού μας, με το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και τον ΔΣΕ, για την απαλλαγή του από τον ζυγό του φασίστα κατακτητή και από τον ζυγό του εκμεταλλευτικού συστήματος, για να πάρει ο ίδιος ο λαός την τύχη του στα δικά του χέρια.

Ζήτω η 9η Μάη, Ημέρα της Μεγάλης Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών!»

Πολιτισμός/Βιβλίο/Βιβλιοπαρουσιάσεις/
“Το θέατρο για παιδιά και ενήλικες. Ιστορικές, θεωρητικές και ιδεολογικές αναζητήσεις στο σχολικό, ερασιτεχνικό, επαγγελματικό θέατρο” του Θανάση Ν. Καραγιάννη

Πρόλογος: Χρυσόθεμις Σταματοπούλου-Βασιλάκου, Ομ. Καθηγήτρια Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Εκδοτικός Οίκος Κ. & Μ. ΣΤΑΜΟΥΛΗ, Θεσσαλονίκη 2023,
σχ. 0,24 Χ 0,17 εκατ., σελ. 772

Παρουσιάστηκε στη φιλόξενη αίθουσα της Θεατρικής Σκηνής «Εκτός Σχεδίου» το βιβλίο του Θανάση Ν. Καραγιάννη «Το θέατρο για παιδιά και ενήλικες», μια πολύ πλούσια συλλογή κειμένων που απορρέουν από την ακαταπόνητη έρευνα του συγγραφέα σε βιβλιοθήκες αλλά και σε προσωπικά και ιστορικά αρχεία, που φέρνουν στο φως πλούσιο αθησαύριστο υλικό…

**************

  Το βράδυ της Τετάρτης, 24 του Απρίλη 2024, πραγματοποιήθηκε βιβλιοπαρουσίαση στη φιλόξενη αίθουσα της Θεατρικής Σκηνής «Εκτός Σχεδίου», στο Καματερό (Σπύρου Θεολόγου και Μάρκου Μπότσαρη).

Σχετική εισήγηση για το βιβλίο του Θανάση Ν. Καραγιάννη, Δρ. Επιστημών της Αγωγής, Μελετητή και Κριτικού Θεάτρου – Συγγραφέα: Το Θέατρο για παιδιά και ενήλικες, πραγματοποίησε η  Μαρία Δημάκη-Ζώρα, Αναπλ. Καθηγήτρια Θεατρολογίας Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Ε.Κ.Π.Α.), την οποία δημοσιεύουμε στη συνέχεια.

Οι ηθοποιοί Σήφης Πολυζωίδης, Έφη Καραγιάννη και Σήφης Μανταδάκης διάβασαν αποσπάσματα του παρουσιαζόμενου βιβλίου και απέδωσαν θαυμάσια σε Θεατρικό Αναλόγιο αποσπάσματα από τα θεατρικά έργα: Κώστα Βάρναλη, «Άτταλος Γ΄» και Βασίλη Ρώτα, «Ο Πασάς μαθαίνει τον Καραγκιόζη τι εστί Πατρίς».

Μετά το τέλος της εκδήλωσης ακολούθησε συζήτηση του κοινού με τον συγγραφέα και την Μαίρη Δημάκη-Ζώρα.

Παραθέτουμε την εισήγηση της Μαρίας Δημάκη-Ζώρα:

Αγαπητέ κύριε  Καραγιάννη,
Αγαπητά μέλη της Θεατρικής Σκηνής «Εκτός Σχεδίου»,

Αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι,

Είναι κοινός τόπος να αναφερόμαστε στη χαρά και στην τιμή που αισθανόμαστε κάθε φορά που προσερχόμαστε κάπου ως προσκεκλημένοι ομιλητές. Αλλά για μένα προσωπικά δεν είναι καθόλου σχήμα λόγου, υπαγορευμένο από αστική ευγένεια, το εγκάρδιο και ειλικρινές ευχαριστώ στον συγγραφέα για την τιμητική πρόσκλησή του, αλλά και στα μέλη της Θεατρικής Σκηνής «Εκτός Σχεδίου» που διοργανώνουν την αποψινή εκδήλωση και με καλοδέχτηκαν εδώ με πολλή ευγένεια, εγκαρδιότητα και φιλόξενη διάθεση.

Η φιλία και η βαθιά εκτίμηση που με συνδέει με τον διδάκτορα πανεπιστημίου, εμπνευσμένο παιδαγωγό, χαλκέντερο μελετητή και ερευνητή του θεάτρου και του σχολικού θεάτρου ειδικότερα, κύριο Καραγιάννη, είναι πολύχρονη, βασιζόμενη στη βαθιά αγάπη και την πίστη μας στην εκπαίδευση και, ειδικότερα στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει το θέατρο αλλά και το θέατρο για παιδιά και εφήβους στην ανάπτυξη του πολιτισμού και στη συγκρότηση μιας υγιέστερης κοινωνίας.

Το Θέατρο για παιδιά και νέους –ή Θέατρο για ανήλικους θεατές, όπως διαμορφώνεται πλέον ο όρος στη σύγχρονη βιβλιογραφία– αποτελεί μια ιδιαίτερη μορφή θεατρικής έκφρασης που καθορίζεται και οριοθετείται όχι μόνο με βάση καλλιτεχνικά, αισθητικά ή και κοινωνιολογικά κριτήρια, αλλά με αποκλειστικό γνώμονα τον αποδέκτη του σκηνικού θεάματος, τον ανήλικο θεατή. Το ερευνητικό ενδιαφέρον για το είδος αυτό παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια διευρυμένο και στη χώρα μας, ενώ η σχετική βιβλιογραφία αυξάνεται σημαντικά.

Στο πλαίσιο των μελετών που αφορούν το είδος αυτό του θεάτρου, ο κ. Θανάσης Καραγιάννης, έχει προσφέρει στον Έλληνα εκπαιδευτικό, φοιτητή, ερευνητή αλλά και, γενικότερα, στον Έλληνα αναγνώστη, σημαντικά βιβλία με πολύτιμο υλικό για μια σε βάθος γνωριμία με το αντικείμενο του θεάτρου και της ιστορίας του στον ελλαδικό (αλλά όχι μόνο) χώρο.

Ενδεικτικά αναφέρω ορισμένα από αυτά, τα οποία πάντοτε συνιστώ ανεπιφύλακτα στους φοιτητές και τις φοιτήτριες του προπτυχιακού αλλά και του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ, στο οποίο διδάσκω.

Πρόκειται για τα βιβλία του: 

*Ιστορία της Δραματουργίας για Παιδιά στην Ελλάδα (1871-1949) και την Κύπρο (1932-1949), 
*Σχολικό Θέατρο (1871-1974), εκδοτικός οίκος Αντ. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2012
*Σχολικό θέατρο και σκηνικές οδηγίες για σχολικές παραστάσεις (1923-1974). *Πρόλογοι. Θεωρητικά και πρακτικά ζητήματα, Εκδοτικός Οίκος Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2018.
*Πρόλογοι Σχολικού Θεάτρου & Σχολικών Γιορτών, [140 Κείμενα με αισθητικό, ιστορικό, παιδαγωγικό και εκπαιδευτικό περιεχόμενο], Εκδόσεις Πάραλος, Αθήνα 2013
*Κριτική Θεάτρου για Παιδιά 2007-2010, και πολλά άλλα

Το βιβλίο που παρουσιάζουμε σήμερα με τίτλο Το θέατρο για παιδιά και ενήλικες. Ιστορικές, θεωρητικές και ιδεολογικές αναζητήσεις στο σχολικό, ερασιτεχνικό, επαγγελματικό θέατρο με πρόλογο της ομότιμης καθηγήτριας κυρίας Σταματοπούλου-Βασιλάκου που έχει εκδοθεί από τον εκδοτικό οίκο Σταμούλη στη Θεσσαλονίκη, έρχεται ως επιστέγασμα μιας πολύ μακράς συγγραφικής και ερευνητικής ενασχόλησης του συγγραφέα με το θέατρο και ειδικότερα με το θέατρο που απευθύνεται σε κοινό ανηλίκων θεατών, και συγκεντρώνει κάποιες επιμέρους συμβολές του σε αυτό το επιστημονικό πεδίο, στο οποίο κινείται με άνεση επί πολλά χρόνια, δίνοντας τη δυνατότητα και στους νεότερους επιστήμονες, εκπαιδευτικούς, ακαδημαϊκούς ερευνητές αλλά και ανθρώπους του θεάτρου να γνωρίσουν και να διερευνήσουν έτι περαιτέρω τον χώρο αυτό.

Τα κείμενα που περιλαμβάνονται εδώ χωρίζονται σε 5 ενότητες:
Δοκίμια, άρθρα και εισηγήσεις σε συνέδρια, σεμινάρια, ημερίδες, 19 κείμενα
Κριτικές θεάτρου, 13 κείμενα
Βιβλιοπαρουσιάσεις, 34 κείμενα
Συνεντεύξεις, 5 κείμενα 
Διάφορα, 14 κείμενα.

Πρόκειται για μια πολύ πλούσια συλλογή κειμένων που απορρέουν από την ακαταπόνητη έρευνα του σε βιβλιοθήκες, μεγαλύτερες και μικρότερες, κεντρικές και περιφερειακές, δημοτικές, κοινοτικές και σχολικές, αλλά και σε προσωπικά και ιστορικά αρχεία, που φέρνουν στο φως πλούσιο αθησαύριστο υλικό, το οποίο θα έμενε ίσως αναξιοποίητο χωρίς αυτή την έρευνα και χωρίς αυτή την αγάπη και την αφοσίωση στην έρευνα.

Ως συγγραφέας, ήδη με τα προηγούμενα βιβλία του, όσα αναφέρθηκαν και πολλά άλλα, έχει διαγράψει μια σημαντική πορεία στον χώρο του γνωστικού πεδίο του θεάτρου στην εκπαίδευση, αλλά τώρα εμπλουτίζει ακόμη περισσότερο και φωτίζει συγκεκριμένες πτυχές του ανεξερεύνητου ακόμη εν πολλοίς αυτού πεδίου. Από την πρώτη κατηγορία του βιβλίου, με τα δοκίμια, τα άρθρα και τις εισηγήσεις θα σταθώ ενδεικτικά στα κείμενα του για τον Βασίλη Ρώτα: «Ο σατιρικός Βασίλης Ρώτας», «Βασίλης Ρώτας και θέατρο σκιών», «Ο Βασίλης Ρώτας και η δραματουργία του για παιδιά και εφήβους», «Η δραματουργική και θεωρητική συμβολή του Βασίλη Ρώτα στο σχολικό θέατρο», «Η λογοτεχνική και θεατρική περιπλάνηση του Βασίλη Ρώτα κατά την περίοδο 1908-1938», που έρχονται να συμπληρώσουν δυναμικά την πολύχρονη έρευνα του κ. Καραγιάννη για το πρόσωπο και την τεράστια προσφορά του συγγραφέα, διανοητή, ηθοποιού, θιασάρχη και μεταφραστή Βασίλη Ρώτα, για τον οποίο άλλωστε έχει εκπονήσει και σχετική διδακτορική διατριβή.

Από την ίδια αυτή κατηγορία των δοκιμίων, άρθρων και εισηγήσεων θα ήθελα να εξάρω επίσης το άρθρο με τίτλο «Ο Άτταλος ο τρίτος του Κώστα Βάρναλη, η μοναδική αλλά σημαντική συμβολή του στη δραματουργία μας». Πρόκειται εδώ για μια μελέτη που διερευνά το ιστορικό υπόβαθρο αλλά και το ιδεολογικό και αξιακό πλαίσιο του μοναδικού θεατρικού έργου του Κώστα Βάρναλη, προχωρώντας, με τη μέθοδο της δραματολογικής ανάλυσης, σε διατύπωση σημαντικών συμπερασμάτων, αλλά και με την κατάρτιση μιας σύντομης παραστασιογραφίας για το έργο αυτό, στη μελέτη της πρόσληψης του έργου από ένα μεταγενέστερο κοινό. Δίνει, επίσης, και την αντίστοιχη βιβλιογραφία, ολοκληρώνοντας αυτή τη σημαντική και πρωτότυπη συμβολή στη νεοελληνική θεατρική ιστοριογραφία και δραματολογία. 

Πολύ σημαντικές επίσης είναι οι μελέτες σχετικά με το σχολικό θέατρο: ενδεικτικά αναφέρω τα άρθρα: «Σχολικό θέατρο και αστική ιδεολογία κατά την περίοδο 1940-1949» και «Η αστική προπαγάνδα στο σχολικό θέατρο της περιόδου 1941-1949», που είναι μια σημαντική συμβολή στη διερεύνηση της ιδεολογικής, κοινωνικής και ευρύτερα πολιτικής θέσης του σχολικού θεάτρου στο ευρύτερο συγκείμενο της εποχής εκείνης.

Επίσης, η μελέτη για τον Μπέρτολτ Μπρεχτ και το διδακτικό-διαλεκτικό έργο του που είναι κατάλληλο για παιδιά και εφήβους («Μια πρώτη προσέγγιση» όπως τιτλοφορείται) είναι ένα άρθρο που αποκαλύπτει μια πολύ σημαντική πτυχή του μπρεχτικού έργου και μπορεί να αξιοποιηθεί με πολλούς τρόπους από επιστήμονες, ερευνητές και εκπαιδευτικούς, για τον εμπλουτισμό της γνώσης μας σχετικά με το έργο του σπουδαίου συγγραφέα-διανοητή, αλλά και για τη διάνοιξη νέων προοπτικών στον τρόπο με τον οποίο δουλεύουμε, γενικότερα, με το θέατρο στο σχολείο.

Στο βιβλίο υπάρχει επίσης μια ενότητα κριτικών θεάτρου, όπου περιλαμβάνονται 13 κείμενα θεατρικών κριτικών, για παραστάσεις από το 2004 έως το 2019, που έχουν δημοσιευθεί σε διάφορες εφημερίδες. Ο τιμώμενος καταλέγεται στους πιο συστηματικούς και μεθοδικούς κριτικούς θεάτρου για παιδιά για ανήλικο κοινό στον ελληνικό έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο και έχει συμβάλει τα μέγιστα στο να διανοιχθεί αυτός ο χώρος, να προβληθεί. Ας μην ξεχνάμε ότι ήταν υπεύθυνος της τακτικής εβδομαδιαίας σελίδας «Κριτική θεάτρου» με τίτλο «Θέατρο για παιδιά» στην εφημερίδα Ριζοσπάστης από το 2008 έως το 2010, όπου δημοσίευσε 110 θεατρικές κριτικές παραστάσεων για νήπια, παιδιά και εφήβους (Θέατρο, Θέατρο-Μπαλέτο, Θέατρο-Θεατρικό Παιχνίδι, Όπερα, Κουκλοθέατρο, Θέατρο Σκιών, Μαριονέτες, Αφήγηση παραμυθιών) (Κριτική Θεάτρου για παιδιά, Εκδ. ΠΑΡΑΛΟΣ), ενώ είχε και αντίστοιχες εκπομπές, τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές, στον 902. Το αναφέρω και το υπογραμμίζω αυτό ιδιαιτέρως, γιατί η θεατρική κριτική στο χώρο του θεάτρου για παιδιά και εφήβους είναι πολύ ελλιπής στην ελληνική βιβλιογραφία-δικτυογραφία, στον ελληνικό έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο. Ας μου επιτραπεί εδώ να σημειώσω ότι αν δεν ενισχυθεί αυτή η διάσταση της συστηματικής, μεθοδικής, με γνώση και με εμπειρία εμπλουτισμένης κριτικής του θεάτρου για ανήλικο κοινό, δεν μπορεί να δοθεί πραγματικά μεγάλη ώθηση και στην επαγγελματική θεατρική δραστηριότητα που σχετίζεται με το είδος. Η εδραίωση αυτής της μορφής θεάτρου, στη συνείδηση όχι μόνο του κοινού αλλά και των ίδιων των ανθρώπων του θεάτρου, απαιτεί και έχει ανάγκη από την ύπαρξη της συστηματικής και μεθοδικής κριτικής, του διαύλου επικοινωνίας που διανοίγεται με το κοινό. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι ο κύριος Καραγιάννης είναι σκαπανέας σε αυτό.

Συνεχίζοντας την περιδιάβασή μας στο βιβλίο, εντοπίζουμε την ενότητα «Βιβλιοπαρουσιάσεις», η  οποία είναι, επίσης, πολύ πλούσια: αριθμεί 34 κείμενα και παρουσιάζει βιβλία επιστημονικά και ευρύτερου θεατρολογικού ενδιαφέροντος, που αφορούν την τέχνη του θεάτρου αλλά και το θέατρο στην εκπαίδευση και το θέατρο για παιδιά και εφήβους. Πρόκειται για κείμενα που συμβάλλουν στη διάδοση της πληροφορίας σχετικά με την επιστημονική και συγγραφική παραγωγή από τον χώρο των ειδικών προς ένα ευρύτερο κοινό και με αυτό το σκεπτικό επιτελούν μια πολύ σημαντική λειτουργία. Είναι, επίσης, πολύτιμη και για τους ειδικούς ερευνητές και για τους μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές και φοιτήτριες.

Υπάρχει όμως στο βιβλίο και ένα επίσης πολύτιμο υλικό συνεντεύξεων από σημαντικούς ανθρώπους του θεάτρου, που έχει λάβει ο συγγραφέας σε μια διαδρομή αρκετών ετών. Εδώ συμπεριλαμβάνονται σημαντικά κείμενα, ανάμεσα στα οποία θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ ειδικότερα στο αφιέρωμα στο σύγχρονο ελεύθερο επαγγελματικό θέατρο για παιδιά στην Ελλάδα, όπου υπάρχουν 14 συνεντεύξεις με πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις για την ιστορία και τη διαδρομή του είδους αυτού στην ελληνική σκηνή, αλλά και για την αισθητική, την ιδεολογία και την παιδαγωγική διάσταση που είναι σύμφυτη με το θέατρο για ανήλικους θεατές. Από τη μελέτη τους και μόνο, θα μπορούσε κανείς να αντλήσει πολλά στοιχεία για να χαρτογραφήσει εν μέρει τον χώρο και να διερευνήσει τις ευρύτερες παραμέτρους του.

Στην πέμπτη κατηγορία κειμένων του βιβλίου, που χαρακτηρίζονται ως «Διάφορα» υπάρχουν κείμενα που αφορούν το «ρωμαίικο ερασιτεχνικό και σχολικό θέατρο της Κωνσταντινούπολης» όπως λέγεται, το θέατρο δηλαδή στο οποίο ο τιμώμενος έχει αφιερώσει ένα μεγάλο μέρος της ερευνητικής δραστηριότητας του τα τελευταία χρόνια και από το οποίο περιμένουμε και ακόμη περισσότερα πονήματα.

Θανάσης Καραγιάννης

Αλλά στην ίδια κατηγορία, υπάρχουν μελέτες για σημαντικά θεατρικά έργα για παιδιά που έχουν δημοσιευθεί σε παλαιότερες εκδόσεις, δυσεύρετες σήμερα. Η προσπάθεια αυτή αποθησαύρισης των κειμένων και κατάρτισης βιβλιογραφίας με τις εκδόσεις (αυτοτελείς ή όχι) παλαιότερων και νεότερων δραματικών κειμένων για παιδιά  και εφήβους, προσωπικά με ενδιαφέρει πολύ και αποτελεί ένα από τα κεντρικά ερευνητικά μου ενδιαφέροντα τα τελευταία χρόνια. Και από αυτή την άποψη, είμαι ευγνώμων που ο κ. Καραγιάννης, με την άοκνη ερευνητική του ματιά και προσπάθεια, εμπλουτίζει, με «ψηφίδες» όπως τις αποκαλεί ο ίδιος, τη μεγάλη τοιχογραφία της ελληνικής δραματουργίας για παιδικό κοινό, που διατηρεί ακόμη μεγάλη επιφάνεια μισοφωτισμένη και πρόσφορη για ανακάλυψη και μελέτη.  Η προσφορά αυτή είναι όχι μόνο πολύ σημαντική για τους επιστήμονες, τους ακαδημαϊκούς δασκάλους και τους ερευνητές, αλλά είναι επιπροσθέτως πολύτιμη για τους εκπαιδευτικούς. 

Το επισημαίνω αυτό, γιατί θεωρώ ότι το πρώτο και σημαντικότερο εφόδιο των εκπαιδευτικών για την προσέγγιση του θεάτρου στην εκπαίδευση, αλλά και για την επιλογή παραστάσεων στις οποίες θα πηγαίνουν με τους μαθητές και τις μαθήτριές τους, είναι η στέρεη γνώση της ελληνικής και ξένης δραματουργίας που απευθύνεται στα παιδιά. Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να γνωρίζουν τουλάχιστον τις σημαντικότερες φάσεις ανάπτυξης του θεάτρου για παιδιά στην Ελλάδα, τους βασικούς εκπροσώπους και την εργογραφία τους, καθώς και, κυρίως, την κυρίαρχη παιδαγωγική κάθε φορά αντίληψη και τις αισθητικές παραμέτρους κάθε περιόδου. Οφείλουν να έχουν ευρεία εποπτεία της δραματουργίας και της λογοτεχνίας για παιδιά, ώστε να είναι σε θέση να διερευνήσουν το θεατρικό τοπίο των προσφερόμενων παραστάσεων και να επιλέξουν μεταξύ μιας πληθώρας έργων, αυτό που θεωρούν τη δεδομένη στιγμή και για τη συγκεκριμένη τάξη, ως πιο πρόσφορο. Πρέπει, επίσης, να έχουν αίσθηση και γνώση των μηχανισμών προώθησης και προβολής των παραστάσεων από τα θέατρα, να γνωρίζουν τις σκηνές που έχουν ισχυρή και μακρά παράδοση αλλά και τις σχετικά νέες θεατρικές ομάδες, τις διαμορφούμενες τάσεις και τις εξελίξεις στο θεατρικό αυτό είδος. Με τα βιβλία του κ. Καραγιάννη που έχουμε έως τώρα, αλλά και με αρκετά από τα άρθρα και τις κριτικές που δημοσιεύονται εδώ, αυτός ο στόχος υπηρετείται σε μεγάλο βαθμό.

Γενικότερα τα κείμενα που περιλαμβάνονται στον πλούσιο αυτό τόμο αποτελούν, όπως προαναφέρθηκε, εισηγήσεις σε συνέδρια, συνεντεύξεις, μελέτες, άρθρα, παρουσιάσεις, συνεντεύξεις και κριτικές που έρχονται ως συνέπεια μιας μακράς μελέτης και μιας πολύμοχθης έρευνας στον χώρο του θεάτρου για παιδιά και του σχολικού θεάτρου και δεν μπορεί παρά να θαυμάσει κανείς τον θεματικό πλούτο αυτών των κειμένων, το τεράστιο εύρος στο οποίο εκτείνεται η έρευνα που τα έφερε στο φως, αλλά και τη μεθοδικότητα, τη συνέπεια, την οργάνωση και την απόλυτη αφοσίωση του συγγραφέα στην εύρεση και τη διασταύρωση ακόμη και της πιο μικρής λεπτομέρειας, η οποία στην επιστήμη πάντοτε είναι απαραίτητη για να διαμορφωθεί η ευρύτερη συνθετική ματιά που μας ενδιαφέρει.

Γενικότερα, θα ήθελα να υπογραμμίσω για μια ακόμα φορά, την ξεχωριστή συμβολή του συγγραφέα στη μελέτη και την έρευνα του θεάτρου και της ελληνικής εκπαίδευσης, ευρύτερα. Το έργο που επιτελεί είναι εξόχως σημαντικό για τη διεύρυνση του πεδίου, για τον εμπλουτισμό της επιστημονικής έρευνας αλλά και για μια αρτιότερη και πιο ανοιχτή και απαλλαγμένη από προκαταλήψεις και δεσμεύσεις ιδεολογική και κοινωνιολογική μελέτη του θέματος. Κάθε φορά που διαβάζω βιβλία του, όχι μόνο εμπλουτίζω τις γνώσεις μου γύρω από άγνωστες πτυχές της ιστορίας του θεάτρου στην Ελλάδα αλλά και θαυμάζω την προσήλωση του σε μια ευρύτερη ερμηνευτική προσέγγιση των συγκεκριμένων προσώπων, γεγονότων και φαινομένων, η οποία εντάσσει το ειδικό στο γενικό και προτείνει αναγνώσεις με κοινωνιολογικό και ιδεολογικό πρόθεμα. Ο συγγραφέας έχει και τη γνώση και το υπόβαθρο για τέτοιου είδους ερμηνευτικές προσεγγίσεις, που χωρίς να αφαιρούν τίποτε από την αντικειμενικότητα και την πληρότητα της επιστημονικής παρατήρησης και καταγραφής, προσθέτουν όμως ερμηνευτικό βάθος και πολύπτυχες προσεγγίσεις απαραίτητες για έναν σύγχρονο παιδαγωγό και επιστήμονα.

Με προσήλωση και προσοχή, με εμπειρία, με γνώση αλλά και αγάπη για το αντικείμενο, μας έχει έως τώρα εφοδιάσει με πολλά σημαντικά βιβλία και μελέτες για το Θέατρο για Ανήλικους Θεατές, αλλά και για το Σχολικό Θέατρο, καλύπτοντας τόσο τη διάσταση της ιστορίας και της δραματουργίας όσο και τη διάσταση των παραστάσεων και της πρόσληψης. Το ίδιο ακριβώς κάνει και τώρα με το τελευταίο του πόνημα, εμπλουτίζοντας και επεκτείνοντας την έρευνά του. Το βιβλίο προσφέρει και για τον λόγο αυτό προσφέρεται να διαβαστεί από φοιτητές και φοιτήτριες, διδακτορικούς ερευνητές, δυνάμει αλλά και μάχιμους εκπαιδευτικούς, από ανθρώπους που υπηρετούν το θέατρο και το θέατρο για παιδιά, αλλά και όλους όσοι ενδιαφέρονται για ζητήματα παιδείας και πολιτισμού στην Ελλάδα. 

Θεωρώ ότι μπορεί να είναι εξαιρετικό εργαλείο και σημαντική βοήθεια για τους εκπαιδευτικούς, που θέλουν να κάνουν θέατρο στο σχολείο τους, να οργανώσουν σχολικές παραστάσεις και εκδηλώσεις, να πάνε μαζί με τους μαθητές τους στο θέατρο, αλλά και να διδάξουν ευρύτερα, θέματα πολιτισμού, ιστορίας και λογοτεχνίας. Και μπορούν να είναι σίγουροι ότι εδώ θα βρουν και κείμενα αλλά και πολλές άλλες ασφαλείς, τεκμηριωμένες και διασταυρωμένες πληροφορίες, που καμιά μηχανή αναζήτησης διαδικτυακών τόπων δεν μπορεί να τους προσπορίσει.

Εύχομαι ολόψυχα στον κ. Καραγιάννη να συνεχίσει για πολλά ακόμη χρόνια, με την ίδια δύναμη και ζέση την ερευνητική και συγγραφική δουλειά του, προσφέροντάς μας πάντοτε πολύτιμο υλικό και εφοδιάζοντας και τους φοιτητές και τους εκπαιδευτικούς μας με βιβλία που θα τους διανοίξουν νέους ορίζοντες και θα τους βοηθήσουν αποφασιστικά στο απαιτητικό λειτούργημά τους. 

Καλοτάξιδο!

 ***

«Το Θέατρο για παιδιά και ενήλικες»  Εκτός Σχεδίου  Έφη Καραγιάννη  Θανάσης Καραγιάννης  Θανάσης Ν. Καραγιάννης  Θεατρική Σκηνή Εκτός Σχεδίου  Μαρία Δημάκη – Ζώρα  Ομάδα «Εκτός Σχεδίου»  Σήφης Μανταδάκης  Σήφης Πολυζωίδης

Θανάσης Ν. Καραγιάννης, βιογραφικό
Ελλάδα

Ο Θανάσης Ν. Καραγιάννης είναι Διδάκτορας Επιστημών Αγωγής / Παιδικής Λογοτεχνίας και Σχολικός Σύμβουλος Π.Ε.
Γεννήθηκε στη Λαμία (1954) από φτωχή οικογένεια εργατών. Τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια πέρασε στη γενέτειρα του, όπου σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία (1972-1974). Είναι πτυχιούχος του, ΜΔΔΕ (1985) και του Π.Τ. Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Αθηνών (1996). Το διδακτορικό του δίπλωμα απέκτησε από τη Σχολή Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (2006).
Περίπου μια τριακονταετία ασχολείται με την παρουσίαση-κριτική βιβλίων, τη μελέτη -ιδίως της Παιδικής Λογοτεχνίας-, την αρθρογραφία, τη δοκιμιογραφία, τη δημοσιογραφία. Με πρωτοβουλία του έχουν οργανωθεί πολιτιστικές εκδηλώσεις, θεατρικές παραστάσεις, επιστημονικές συναντήσεις (διαλέξεις, ημερίδες, σεμινάρια, συνέδρια), έχουν εκδοθεί περιοδικά και εφημερίδες κλπ. Έχει πραγματοποιήσει διαλέξεις σε διάφορα μέρη της χώρας μας.
Έχει διατελέσει Πρόεδρος και μέλος σε Δ.Σ. πολιτιστικών, συνδικαλιστικών και επιστημονικών σωματείων και έχει συνεργαστεί με αρκετά περιοδικά: ΦθιωτικήΣκέψη (ιδρυτής-διευθυντής), Μαρασλειακό Βήμα, Το Σχολείο και το Σπίτι, Σύγχρονη Εκπαίδευση, Σύγχρονο Νηπιαγωγείο (Διευθυντής), Θέματα Παιδείας, Διαβάζω, Επιθεώρηση Παιδικής Λογοτεχνίας κ.ά.
Εφημερίδες: Ριζοσπάστης, Η Πρώτη, Λαμιακός Τύπος, Σέντρα Λαμίας, Ενεργός Δημότης και Επικοινωνία Αγ. Δημητρίου κ.ά.
Έχει επιμεληθεί αφιερωμάτων σε περιοδικά για την Παιδική Λογοτεχνία και την εκπαίδευση, με τα εξής θέματα: «Τα παιδικά βιβλία και οι συγγραφείς τους», «Μελέτη – κριτική και Παιδική Λογοτεχνία», «Θρησκειολογία ή θρησκευτικά στα σχολεία;», «για τον Παιδαγωγό Μίλτο Κουντουρά», «για το έργο του Βασίλη Ρώτα» (σε επτά περιοδικά).
Από το 1976 είναι παντρεμένος με τη Στέλα Πλιάτσικα, εκπαιδευτικό και συγγραφέα. Έχουν δυο γιους, τον Νικόλα και τον Μάριο, επιστήμονες Πληροφορικής.

******************************************

ΓΙΟΡΤΕΣ
ΣΚΙΤΣΟ -ΚΕΙΜΕΝΑ
Γεράσιμος Μ. Λυμπεράτος
ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
ΑΡ.ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

ΟΙ ΒΡΥΣΟΥΛΕΣ ΓΝΩΣΗΣ
Εύχονται καλό Πάσχα και κοινωνική Ανάσταση σε όλους αυτούς  που αγαπούν την Ειρήνη,  σ αυτούς που εναντιώνονται στην τρομοκρατία των Ιμπεριαλιστικών πολέμων και των τρομοκρατών που οι πόλεμοι γεννούν. Που αγωνίζονται για κοινωνική δικαιοσύνη, για ένα κόσμο καλλίτερο, χωρίς την εκμετάλλευση  ανθρώπου από άνθρωπο, που εναντιώνονται στην  κάθε θρησκευτική υποκρισία- στο ένα χέρι κρατώντας τον σταυρό  της αγάπης και στο άλλο την βόμβα του πολέμου, στο ένα χέρι την στυγνή εκμετάλλευση και στο άλλο χέρι τα ψίχουλα της       «φιλανθρωπίας» –   Ελπίζοντας πως οι ευχές μας θα βρουν ανταπόκριση , κι όλοι θα αγωνισθούμε  για να νικήσει η αγάπη, η ειρήνη , ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ

**************

ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
ΜΙΑ ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΜΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ, ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΖΟΥΝ

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ (ΓΟΛΓΟΘΑΣ)
Η Καλλιτεχνική απεινόνηση του μαρτυρίου του Χριστού από τον Γεράσιμο Μ.Λυμπεράτο

Στην μία, η Παναγία,  η μάνα του Χριστού θρηνεί  το παιδί της ύστερα από τα θανατικά μαρτύρια
που υπέστη πάνω στον σταυρό από τους Γραμματείς και Φαρισαίους και τους
Ρωμαίους κατακτητές.
Στην άλλη φωτογραφία, η Μάνα του καπνεργάτη Τ. Τούση θρηνεί   το αδικοσκοτωμένο  παιδί της από τους χωροφύλακες κατά την
διάρκεια ειρηνικής διαδήλωσης των καπνεργατών στην Θεσσαλονίκη το 1936.
Και οι δυο, ο Ιησούς Χριστός  και ο Τ. Τούσης  θανατώθηκαν γιατί αγωνιστήκανε για  δίκιο  και  αλήθεια.
Τελικά ο Χριστός αναστήθηκε σε τρεις μέρες και ανήλθε στους ουρανούς υποσχόμενος. Ο Άνθρωπος όμως  από τότε και 2024 χρόνια τώρα κουβαλά τον θάνατο, τον πόνο και την αδικία στις πλάτες του.
Οι σταυρωτήδες του δηλ. τα μονοπώλια και οι μεγιστάνες του πλούτου
εξακολουθούν να τον σταυρώνουν κάθε στιγμή μέχρι σήμερα, και καμιά ελπίδα από
τους ουρανούς δεν φτάνει.
Μήπως  Ήρθε η Ώρα που ο Άνθρωπος πρέπει τα πάρει την τύχη στα χέρια του και να αντισταθεί στους σταυρωτήδες του;
 Οι Βρυσούλες γνώσης λένε ναι, αυτό πρέπει να γίνει. Κι όσο το γρηγορότερο τόσο το καλύτερο. Η ζωή, για πολλά εκατομμύρια ανθρώπους πάνω σ ’αυτή την γη δεν υποφέρεται!

********************************

ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ

Επιμέλεια: Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

«Λαμπρή», αιώνες κι αιώνες πριν, ονόμασε ο λαός μας το Πάσχα.
Πανάρχαιη η λέξη, μετέφερε το πανάρχαιο αισιόδοξο μήνυμα του αέναου κινούμενου κύκλου της ανθρώπινης ζωής και της φύσης, της νίκης της ζωής επί του θανάτου, του ερχομού του «Ανώτατου Αγαθού», δηλαδή της γεμάτης λαμπρό φως άνοιξης.
Πανάρχαιη και η καταγωγή των χριστιανικών μύθων και περί των παθών του θεανθρώπου και της εκ νεκρών «ανάστασής» του, «έθρεψε» και την ποιητική μούσα του λαού μας, δημώδη και έντεχνη.

Μέσω της ελληνικής ποίησης – με χαρακτηριστικά αποσπάσματα δημοτικών ποιημάτων, καθώς και ποιημάτων σημαντικών παλαιότερων και νεότερων ποιητών – θελήσαμε να γιορτάσουμε φέτος τη γιορτή της άνοιξης.
Η ποιητική περιήγησή μας στο «θείον» πάθος και την «Ανάσταση» αρχίζει με έξι στίχους από τον αριστουργηματικό «Επιτάφιο Θρήνο», ανωνύμου ποιητή.

«Ω γλυκύ μου έαρ,/ γλυκότατόν μου τέκνον,/
πού έδυσου το κάλλος;
Η δάμαλις τον μόσχον,/ εν ξύλω κρεμασθέντα,/
ηλάλαζεν ορώσα.
Ω φως των οφθαλμών μου,/ γλυκύτατόν μου
τέκνον,/ πώς τάφω νυν καλύπτη;».
Δημοτικά μοιρολόγια
«Τάξε του Χάρου καμπουχά, της Χάρισσας βελούδο,
και του μικρού Χαρόπουλου μεταξωτό μαντίλι.
Μπέρτι και σου τις χάριζαν τις τρεις γιορτές του χρόνου,
μόν’ του Χριστού για το Χριστό και τω Βαγιώ για βάγια
και τη μεγάλη τη Λαμπρή για το Χριστοσανέστη».
**
«Με γέλασαν τα πουλιά»

«Με γέλασαν τα πουλιά, της άνοιξης τ’ αηδόνια
Με γέλασαν κι μου ‘πανε, πως φέτος δεν πεθαίνω.
Φκιάχνω το σπίτι μου, ψηλά-ψηλά κι ανωγιασμένο
Κι ακόμα δεν το πόφκιαξα, βγαίνω στο παραθύρι
Βλέπω τον χάρο να ‘ρχεται, στους κάμπους καβαλάρης.
Μαύρος είν’ μαύρα φορά, μαύρο κι τ’ άλογο του.
Ζυγώνω κι τον αρωτώ, γλυκά τον κουβεντιάζω:
– Ασε με χάρε μ’ άσε με, ακόμα για να ζήσω
Εχω γυναίκα κι πίδια, πού να τα παρατήσω
Το Σάββατο για να λουστώ, την Κυριακή ν’ αλλάξω
και τη Δευτέρα το πρωί, θα έρθω μοναχός μου.
– Μένα μ’ έστειλε ο Θεός, να πάρω την ψυχή σου.
– Τάξε του χάρου τάξε του, μεταξωτό μαντίλι.
Για να μ’ αφήνει να ‘ρχομαι, πολλές φορές το χρόνο
Του Χριστού για κοινωνιά και του Βαγιού για βάγια
Και τη Λαμπρίτσα το πρωί, για το Χριστός Ανέστη».

**
Σολωμός και μεταγενέστεροι

Η «σταύρωση» του αγωνιζόμενου ανθρώπου, οι θρήνοι της Μάνας του, η «ανάστασή» του ενέπνευσαν πολλούς ποιητές. Τον εθνικό ποιητή, Διονύσιο Σολωμό, αλλά και πολλούς ποιητές της γενιάς του ’30, της προπολεμικής και της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς. Ανάμεσα τους οι Κώστας Βάρναλης, Νίκος Καζαντζάκης, Αγγελος Σικελιανός, Γιάννης Ρίτσος, Ρίτα Μπούμη – Παπά, Νικηφόρος Βρεττάκος, των οποίων ποιητικά αποσπάσματα παραθέτουμε.

Δ. ΣΟΛΩΜΟΣ: «Η ημέρα της Λαμπρής»

«Καθαρότατον ήλιο επρομηνούσε
της αυγής το δροσάτο ύστερο αστέρι,
σύγνεφο, καταχνιά, δεν απερνούσε
τ’ ουρανού σε κανένα από τα μέρη
και από κει κινημένο αργοφυσούσε
τόσο γλυκό στο πρόσωπο τ’ αέρι,
που λες και λέει μες στης καρδιάς τα φύλλα:
Γλυκιά η ζωή και ο θάνατος μαυρίλα.
—
Χριστός ανέστη! Νέοι, γέροι και κόρες,
όλοι, μικροί – μεγάλοι, ετοιμαστήτε
μέσα στες εκκλησίες τες δαφνοφόρες
με το φως της χαράς συμαζωχτήτε
ανοίξετε αγκαλιές ειρηνοφόρες
ομπροστά στους Αγίους και φιληθήτε!
Φιληθήτε γλυκά, χείλη με χείλη,
πέστε Χριστός ανέστη, εχθροί και φίλοι!
—
Δάφνες εις κάθε πλάκα έχουν οι τάφοι,
και βρέφη ωραία στην αγκαλιά οι μανάδες
γλυκόφωνα, κοιτώντας τες ζωγραφι-
σμένες εικόνες, ψάλλουνε οι ψαλτάδες
λάμπει το ασήμι, λάμπει το χρυσάφι
από το φως που χύνουνε οι λαμπάδες
κάθε πρόσωπο λάμπει απ’ τ’ αγιοκέρι,
όπου κρατούνε οι Χριστιανοί στο χέρι».
**
ΒΑΡΝΑΛΗΣ Κ.: «Οι πόνοι της Παναγιάς»

«Πού να σε κρύψω, γιόκα μου, να μη σε φτάνουν οι κακοί;
Σε ποιο νησί του Ωκεανού, σε ποια κορφήν ερημική;
Δε θα σε μάθω να μιλάς και τ’ άδικο φωνάξεις
Ξέρω πως θάχεις την καρδιά τόσο καλή, τόσο γλυκή,
που με τα βρόχια της οργής ταχιά θενά σπαράξεις.
—
Τη νύχτα θα σηκώνομαι κι αγάλια θα νυχοπατώ,
να σκύβω την ανάσα σου ν’ ακώ, πουλάκι μου ζεστό
να σου τοιμάζω στη φωτιά γάλα και χαμομήλι,
κ’ υστέρα απ’ το παράθυρο με καρδιοχτύπι να κοιτώ
που θα πηγαίνεις στο σκολιό με πλάκα και κοντύλι…
—
Κι αν κάποτε τα φρένα σου μ’ αλήθεια, φως της αστραπής,
χτυπήσει ο Κύρης τ’ ουρανού, παιδάκι μου να μη την πεις!
Θεριά οι ανθρώποι, δεν μπορούν το φως να το σηκώσουν!
Δεν είν’ αλήθεια πιο χρυσή σαν την αλήθεια της σιωπής.

Χίλιες φορές να γεννηθείς, τόσες θα σε σταυρώσουν!»
**
ΒΑΡΝΑΛΗ Κ.: «Η Μάνα του Χριστού»

«Πώς οι δρόμοι ευωδάνε με βάγια στρωμένοι,
ηλιοπάτητοι δρόμοι και γύρω μπαξέδες!
Η χαρά της γιορτής όλο πιότερο αξαίνει
και μακριάθε βογκάει και μακριάθε ανεβαίνει.
—
Τη χαρά σου, Λαοθάλασσα, κύμα το κύμα,
των αλλώνε τα μίση καιρό τήνε θρέφαν,
κι αν η μαύρη σου κάκητα δίψαε το κρίμα,
να που βρήκε το θύμα της, άκακο θύμα!
—
Φεύγεις πάνω στην άνοιξη, γιε μου καλέ μου.
Ανοιξή μου γλυκιά, γυρισμό που δεν έχεις.
Η ομορφιά σου βασίλεψε κίτρινη, γιε μου,
δε μιλάς, δεν κοιτάς πώς μαδιέμαι, γλυκέ μου!
—
Κει στο πλάγι δαγκάναν οι οχτροί σου τα χείλη…
Δολερά ξεσηκώσανε τ’ άγνωμα πλήθη,
κι όσο ο γήλιος να πέση και νά ‘ρθη το δείλι,
το σταυρό σου καρφώσαν κι’ οχτροί σου και φίλοι.
—
Μα γιατί να σταθής να σε πιάσουν! Κι ακόμα,
σα ρωτήσανε: «Ποιος ο Χριστός;» τί ‘πες «Νά ‘με»!
Αχ! δεν ξέρει τι λέει το πικρό μου το στόμα!
Τριάντα χρόνια παιδί μου δε σ’ έμαθ’ ακόμα!».
**
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ: «Εαρινή Συμφωνία»

«Ακου τα σήμαντρα
των εξοχικών εκκλησιών.
Φτάνουν από πολύ μακριά
από πολύ βαθιά.
Απ’ τα χείλη των παιδιών
απ’ την άγνοια των χελιδονιών
απ’ τ’ αγιοκλήματα και τους περιστεριώνες
των ταπεινών σπιτιών.
—
Ακου τα σήμαντρα
των εαρινών εκκλησιών.
Είναι οι εκκλησίες
που δε γνώρισαν τη σταύρωση
—
Γνώρισαν μόνο τις εικόνες
του Δωδεκαετούς
που ‘χε μια μάνα τρυφερή
που τον περίμενε τα βράδια στο κατώφλι
έναν πατέρα ειρηνικό που ευώδιαζε χωράφι
που ‘χε στα μάτια του το μήνυμα
της επερχόμενης Μαγδαληνής.
—
Χριστέ μου
τι θα ‘τανε η πορεία σου
δίχως τη σμύρνα και το νάρδο
στα σκονισμένα πόδια σου;».
**
ΡΙΤΑ ΜΠΟΥΜΗ – ΠΑΠΠΑ: «Ανοιξη»
«Ερχεται απ’ το νοτιά με την καλοκαιριά
μπρος έστειλε τα χελιδόνια
να ψαλλιδίσουν κάθε δισταγμό
πίσω σέρνει τις μέλισσες,
τυφλές από το πάθος να τα δίνουν όλα
τ’ άνθια κροτούν στα δάχτυλα των δέντρων
γι’ αυτό σήκωσαν σήμερα σημαία στο κάστρο
καί λύθηκαν τα σήμαντρα της πόλης.
(…)Πάσχα, μητέρα Πάσχα!
Σφάξε το ζαρκάδι – δε θα κλάψω!».
**
ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ: «Ελεγείο πάνω στον τάφο ενός μικρού αγωνιστή»

«Πάνω στο χώμα το δικό σου λέμε τ’ όνομά μας.
Πάνω στο χώμα το δικό σου σχεδιάζουμε τους κήπους και τις πολιτείες μας.Πάνω στο χώμα σου είμαστε. Εχουμε πατρίδα.
(…)Επαιξες τη φωτιά. Επαιξες το Χριστό.
Επαιξες τον Αη-Γιώργη και το Διγενή.
(…)Ανέβηκες στο πεζοδρόμιο κ’ έπαιξες τον Ανθρωπο!»

**

Το Πάσχα στη νεότερη ποίηση

Θα κλείσουμε την περιδιάβασή μας στην εμπνευσμένη από το Πάσχα ποίηση, με ποιήματα των Σ. Μαρτζώκη,  Χ. Βαΐου, Ν. Καρούζου και της Κ. Δημουλά.

ΜΑΡΤΖΩΚΗΣ Σ.: «Ο σταυρός»

«Παράτησα τα ουράνια
και ντύθηκα την ύλη
κ’ αισθάνθηκα στα χείλη
τη δίψα του φιλιού
—
Αισθάνθηκα στα σπλάχνα
του στεναγμού τη φλέβα,
κ’ είπα σεμνά στην Εύα
τραγούδια τ’ ουρανού.
—
«Ανέβα, ανέβα, ανέβα»,
μου φώναζαν τα ύψη,
κ’ εγώ μέσα στη θλίψη
ζητούσα να κρυφτώ.
—
«Ανέβα, ανέβα, ανέβα»,
μου φώναξαν τ’ αστέρια,
κι άνοιξα ευθύς τα χέρια
στη γη να σταυρωθώ».
**

 ΒΑΪΟΥ Χ.: «Ορθρου ξεκίνημα»

«Ορθρος βαθύς, Μαγδαληνή, Μαρία, Σαλώμη,
φέρτε τα μύρα να γιορτάσουν πάλ’ οι δρόμοι.
Ρήμαξαν όλα, και καρδιά και νους και πόθοι
ένας δεν είναι – πλήθος είναι που εσταυρώθη.
—
Μας παίδεψαν, Μαγδαληνή, Μαρία, Σαλώμη,
σχήματα κι άπονοι αριθμοί κι άδικοι νόμοι.
Φωτιά την πότισαν τη γη κ’ αίμα του ανθρώπου,
σταυροί και μνήματα η σοδειά του κάθε τόπου.
—
Πάμε, λοιπόν, Μαγδαληνή, Μαρία, Σαλώμη,
φέρτε τα μύρα, φέρτε την αγάπη! – ακόμη
μένει μια πίστη που βαθιά μας δε δουλώθη.
Ενας δεν είναι – πλήθος είναι που εσταυρώθη».
**
ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ: «Ασμα μικρό»

«Χάθηκε αυτός ο οδοιπόρος.
Είχε συνάξει λίγα φύλλα
ένα κλαδί γεμάτο φως
είχε πονέσει.
Και τώρα χάθηκε…
Αγγίζοντας αληθινά πουλιά στο έρεβος
αγγίζει νέους ουρανούς
η προσευχή του μάχη.
Εαρ μικρό έαρ βαθύ έαρ συντετριμμένο».
**

ΚΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΑ: «Γραμματείς και πρεσβύτεροι αιώνες»

«Ιδού η μικροτάτη Παρασκευή πάλι
σε βαφή Μεγάλης βουτηγμένη.
—
Μέτωπο αιμάτινο σου πλέκουν τ’ ακανθώδη
έθιμα
και επί τον ιματισμόν σου έβαλαν κλήρο
η νηστεία ο Μπαχ τα βαρελότα και η μέθοδος
να φτάνει με καρφιά στα άκρα του ο πόνος.
—
Τι κι αν εσχίσθη το καταπέτασμα των χαμομηλιών
τι κι αν χρωμάτων στρατιαί εξεπλήττοντο
—
σταύρωσον σταύρωσον αλαλάζουν
τα κρεοπωλεία οι ψησταριές κι οι φούρνοι.
—
Δε μ’ άκουσες.
Αφησες ανύμφευτη την κόμη της Μαγδαληνής
και σπατάλησες το σπάνιο Νυμφίο άρωμά σου
για να κάνεις τεστ αληθείας στην αγάπη, στον πλησίον.
Σου φώναζα να τους αφήσεις όπως είναι
—
όπως τους παραλάβαμε από την υπαρξιακή παράδοση
όπως περιγράφτηκαν από στόμα σε στόμα
από πικρό ποτήριον σε πικρότερο. Δε γλίτωσε
σταυρώθηκε όποιος διανοήθηκε να τους επαληθεύσει.
—
Προσκυνώ το οικείον προσφιλές μου σφάλμα σου.
Εν συντριβή περιστρέφω τη σούβλα
αδημονώντας σε αμνέ μας».

Επιμέλεια: Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Τρίτη 30/04/2024 – 10:46
ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ 2024
Όλοι αύριο στην απεργία, όλοι στις πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις!

Στις 10.30 π.μ. στο Σύνταγμα η απεργιακή συγκέντρωση της Αθήνας, την ίδια ώρα στο Άγαλμα Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη

«Η Πρωτομαγιά δεν είναι αργία, είναι απεργία!»: Με απεργία και συγκεντρώσεις σε όλη τη χώρα αύριο, Τετάρτη 1η Μάη, τιμούν την Εργατική Πρωτομαγιά τα συνδικάτα.

Με τις απεργιακές τους κινητοποιήσεις Εργατικά Κέντρα, Ομοσπονδίες και Σωματεία τιμούν την ημέρα που είναι αφιερωμένη στους αγώνες της εργατικής τάξης, παίρνοντας τη σκυτάλη από τους μεγάλους απεργιακούς αγώνες τόσο στις 17 Απρίλη όσο και στις 28 Φλεβάρη.

Οι εργαζόμενοι αύριο βγαίνουν ξανά στον δρόμο διαδηλώνοντας για καλύτερους όρους δουλειάς, Συλλογικές Συμβάσεις, αυξήσεις μισθών και μέτρα προστασίας στους χώρους δουλειάς, αλλά και για απεμπλοκή της χώρας από τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, σε μια συγκυρία που οι κίνδυνοι για τους λαούς κλιμακώνονται.

Στην Αθήνα η απεργιακή συγκέντρωση θα γίνει στις 10.30 το πρωί στο Σύνταγμα. Στη Θεσσαλονίκη στις 10.30 το πρωί στο Αγαλμα Βενιζέλου. Πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις έχουν οριστεί σε δεκάδες πόλεις της χώρας.

Εργατικά Κέντρα, Ομοσπονδίες και Σωματεία απεργούν αύριο Τετάρτη, κόντρα στην πάγια τακτική όλων των κυβερνήσεων να αντιμετωπίζουν την Πρωτομαγιά ως αργία. Ειδικά φέτος, οργανώνουν την απεργία τους κόντρα στην απόφαση του υπουργείου Εργασίας να μεταφέρει την Πρωτομαγιά την Τρίτη 7 Μάη. Η απόφαση αυτή, όπως έχει ανακοινώσει το υπουργείο ήδη από τον Φλεβάρη, «ελήφθη προκειμένου να μη διαταραχθεί η οικονομική δραστηριότητα της αγοράς σε μια περίοδο σημαντική για το εμπόριο και τους καταναλωτές».

«Από το Σικάγο του 1886 έως την Πρωτομαγιά της Αθήνας του 1894, από τον Μάη του 1936 στη Θεσσαλονίκη έως την Πρωτομαγιά του 1944 με την ηρωική θυσία των 200 κομμουνιστών στην Καισαριανή, η εργατική τάξη έχει γράψει με το ανεξίτηλο μελάνι του αίματός της τις πιο λαμπρές σελίδες του ταξικού αγώνα, της οργανωμένης πάλης και της διεκδίκησης, που καμιά κρατική και εργοδοτική τρομοκρατία και καταστολή δεν μπορεί να σταματήσει», σημειώνει το ΠΑΜΕ στο απεργιακό του κάλεσμα και συνεχίζει: «Η Πρωτομαγιά δεν είναι αργία, είναι απεργία! Και έτσι αγωνιστικά θα τιμηθεί από όλα τα συνδικάτα της χώρας μας».

Η συγκεκριμένη μέρα «σηματοδοτεί τον αγώνα των εργατών, απέναντι στους κεφαλαιοκράτες εκμεταλλευτές τους, για τη διεκδίκηση καλύτερων όρων δουλειάς και ζωής, αλλά και για να ανοίξει ο δρόμος για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, για την ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας». Καλεί τους εργαζόμενους και τα συνδικάτα να συνεχίσουν τον αγώνα για ΣΣΕ με αυξήσεις στους μισθούς και διεύρυνση δικαιωμάτων, κατάργηση των αντεργατικών νόμων που τσακίζουν το 8ωρο και ποινικοποιούν τη συνδικαλιστική δράση, άμεσα μέτρα ενάντια στην ακρίβεια, μέτρα προστασίας της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία.

Στην κατεύθυνση αυτή, Ομοσπονδίες και σωματεία σε όλη τη χώρα κινούνται σε ρυθμούς απεργιακής προετοιμασίας μεταφέροντας το μήνυμα της Πρωτομαγιάς στους κλάδους και τους χώρους δουλειάς, με αιχμή μια σειρά διεκδικήσεις.

Οι προσυγκεντρώσεις για την Αθήνα

Οι  προσυγκεντρώσεις για την  απεργιακή συγκέντρωση της Πρωτομαγιάς στις 10.30 π.μ., στην πλατεία Συντάγματος έχουν οριστεί για τις 9.30 π.μ., στα εξής σημεία:

• Πλατεία Κάνιγγος: Ομοσπονδίες, Σωματεία και Επιτροπές Αγώνα εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα.
• Ομόνοια: Ομοσπονδία Βιοτεχνικών Σωματείων Αττικής, Σωματεία και Ενώσεις Επαγγελματιών, Βιοτεχνών και Εμπόρων, Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας, Σύλλογοι και Ομάδες Γυναικών, Ομοσπονδίες και Σωματεία Συνταξιούχων, μαζικοί φορείς του δήμου Αθήνας, των Νοτιοδυτικών, Δυτικών, Βορειοδυτικών και Βόρειων Συνοικιών της Αθήνας.
• Προπύλαια: Σωματεία Δημόσιας και Ιδιωτικής Εκπαίδευσης, Σωματεία Εργαζομένων σε Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Ιδρύματα, Σύλλογοι Φοιτητών, Συντονιστικά Μαθητών.
• Στύλους του Ολυμπίου Διός: Σωματεία υγειονομικών και Ειδικής Αγωγής, Σωματεία Υπουργείων, της Αποκεντρωμένης και Περιφερειακής διοίκησης, Σωματεία δήμων, μαζικοί φορείς των Ανατολικών και Νοτίων Συνοικιών της Αθήνας.

Λεωφορεία για το Σύνταγμα

Για την απεργιακή συγκέντρωση της Αθήνας την Πρωτομαγιά στο Σύνταγμα, δρομολογούνται λεωφορεία από περιοχές της Αττικής.

• Αγία Παρασκευή, 8.30 π.μ., πλατεία της Αγίας Παρασκευής (αφετηρία 421) 
• Άγιος Δημήτριος, 8.45 π.μ., πλατεία ΙΚΑ
• Άλιμος, 8.15 π.μ., Ησιόδου και Ιωνίας
• Άλιμος, 8.20 π.μ., Λεωφ. Καλαμακίου (στο ύψος του Σκλαβενίτη)
• Άνω Πατήσια,  9 π.μ. από την στάση τρόλεϊ «Άνω Πατήσια», Πατησίων και Μακ Μίλαν γωνία
• Αργυρούπολη, 8.30 π.μ., Δημαρχείο
• Βριλήσσια, 8:30 π.μ..  Λεωφόρος Πεντέλης, «Κωτσόβολος»
• Γαλάτσι, 8.30 π.μ., Βεΐκου και Γαλατσίου
• Γλυφάδα, 8.15 π.μ,μ πλατεία Αγίου Τρύφωνα
• Ελληνικό, 8 π.μ., πλατεία Σουρμένων
• Ηράκλειο, 8.30 π.μ., Κινηματογράφος «3 Αστέρια»
• Καλλιθέα, 8.45 π.μ., πλατεία Δαβάκη
• Κόκκινος Μύλος, 8.45 π.μ., Τριγωνική Πλατεία
• Μαρούσι, 8.30 π.μ., Γήπεδο Σπύρος Λούης
• Μελίσσια, 8:15 π.μ., Λεωφόρο Δημοκρατίας στην εκκλησία Ζωοδόχου Πηγής
• Μενίδι, 8.30 π.μ., πλατεία Καράβου
• Μεταμόρφωση, 8.30 π.μ., Αγ. Κωνσταντίνος
• Νέα Ιωνία, 8.30 π.μ., ΟΤΕ στη Λ. Ηρακλείου
• Νέα Σμύρνη, 8.45 π.μ., Polis Park
• Ν. Φιλαδέλφεια, 8.45 π.μ., δημαρχείο
• Ολυμπιακό Χωριό, 8.15 π.μ., Κακλαμανάκη 21
• Παλαιό Φάληρο, 8.30 π.μ.,  Λεωφ. Αμφιθέα στην τράπεζα Πειραιώς (στο ύψος της πλατείας Ντάβαρη)
• Πεύκη, 8.15 π.μ., 13η στάση – εμπορικό κέντρο ΕΛΚΩ
• Χαλάνδρι, 8:45 π.μ.,  «cocomat»
• Χολαργός, 8.30 π.μ., Δημαρχείο 

Οι προσυγκεντρώσεις για την Θεσσαλονίκη

Στις 9.45 π.μ., έχουν οριστεί οι προσυγκεντρώσεις σωματείων και φορέων της Θεσσαλονίκης.

Συγκεκριμένα: 

• Συμβολή Τσιμισκή – Αριστοτέλους: Σωματεία στους κλάδους του Εμπορίου, του Επισιτισμού, του Τουρισμού και των Υπηρεσιών, Σύλλογοι Αυταπασχολούμενων.
• Συμβολή Βενιζέλου- Ερμού: Σωματεία στους κλάδους των Κατασκευών, των Μεταφορών, των Τροφίμων, της Χημικής Βιομηχανίας, της Ενέργειας και λοιπά σωματεία του ιδιωτικού τομέα.
• Καρόλου Ντηλ και Ερμού: Σωματεία στον κλάδο της Πληροφορικής και των Τηλεπικοινωνιών, Σύλλογοι Γυναικών, ΟΓΕ.
• Πλατεία Αγίας Σοφίας: Σωματεία στους κλάδους της Υγείας, των Εκπαιδευτικών, του Δημοσίου, Φοιτητικοί Σύλλογοι, Σύλλογοι γονέων.

Απεργία σε πλοία και σιδηρόδρομο

Δεμένα θα παραμείνουν τα πλοία στα λιμάνια της χώρας, καθώς οι ναυτεργάτες συμμετέχουν στην απεργιακή κινητοποίηση. Η απεργία θα ξεκινήσει τα μεσάνυχτα της Τρίτης και θα λήξει τα μεσάνυχτα της Τετάρτης. «Η 1η Μάη αποτελεί μέρα που επιθεωρούμε τις δυνάμεις μας, καθορίζουμε στόχους, για να δυναμώσει ο αγώνας, για την προστασία και ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής, για δουλειά με δικαιώματα, ενάντια στις συνθήκες γαλέρας που επιδιώκουν να επιβάλλουν οι εφοπλιστές σε όλες τις κατηγορίες πλοίων», τονίζουν τα ναυτεργατικά σωματεία ΠΕΜΕΝ, «ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ», ΠΕΕΜΑΓΕΝ, ΠΕΠΡΝ και ΠΕΣ/ΝΑΤ. Καλούν σε απεργιακή προσυγκέντρωση στις 5.30 το πρωί στον σταθμό του ΗΣΑΠ και σε συμμετοχή στην απεργιακή συγκέντρωση, στις 10.30 π.μ., στο Πασαλιμάνι.

Ακινητοποιημένα θα είναι την Τετάρτη και τα τρένα, καθώς απεργία έχει προκηρύξει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σιδηροδρομικών (ΠΟΣ).

«Οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι του κλάδου τιμάμε την Εργατική Πρωτομαγιά με τη συμμετοχή μας στην απεργία και στις απεργιακές συγκεντρώσεις και συνεχίζουμε τον αγώνα μας για ασφαλείς αερομεταφορές», τονίζει η ΕΣΚ Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας ΥΠΑ απέναντι στην απαράδεκτη απόρριψη της πρότασης για απεργία από την Ενωση Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας Ελλάδας (ΕΕΕΚΕ).

Οσον αφορά τις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, οι συνδικαλιστικές ηγεσίες στα λεωφορεία έχουν αποφασίσει στάση εργασίας από την έναρξη της βάρδιας έως τις 9 π.μ. και από τις 9 μ.μ. μέχρι τη λήξη της βάρδιας, ενώ αναμένονται οι σχετικές αποφάσεις για Μετρό και Ηλεκτρικό.

Οι εργαζόμενοι στην Αστική Συγκοινωνία Θεσσαλονίκης συμμετέχουν στην απεργία της Πρωτομαγιάς με στάση εργασίας από την έναρξη της βάρδιας έως τις 9 π.μ. και από τις 9 μ.μ. έως τη λήξη της βάρδιας.

Καλούν στις απεργιακές συγκεντρώσεις

Κάλεσμα συμμετοχής στην απεργία και στις συγκεντρώσεις απευθύνει η Πανελλαδική Επιτροπή των Μπλόκων, επαναφέροντας τις δίκαιες διεκδικήσεις των βιοπαλαιστών αγροτών για την επιβίωσή τους, που σχετίζονται με τη μείωση του κόστους παραγωγής, την προστασία του εισοδήματος κ.λπ.

Με σύνθημα «Ή τα κέρδη τους ή οι ζωές μας! Αγώνας για σπουδές και ζωή με σύγχρονα δικαιώματα!» το Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών (ΜΑΣ), καλεί στην απεργία της Πρωτομαγιάς και στις απεργιακές συγκεντρώσεις των συνδικάτων σε όλη την Ελλάδα.

Στην απεργιακή συγκέντρωση της Πρωτομαγιάς καλεί η Ομοσπονδία Βιοτεχνικών Σωματείων Αττικής (ΟΒΣΑ) τα σωματεία και τις ενώσεις των επαγγελματιών. Παίρνοντας τη σκυτάλη από τη συμμετοχή στις κινητοποιήσεις στις 17 Απρίλη, μαζί με τα εργατικά σωματεία, καλεί τους φορείς των μικρών επαγγελματιών να δώσουν συνέχεια στις αγωνιστικές τους πρωτοβουλίες. Κάλεσμα συμμετοχής απευθύνει και η Ένωση Βιοτεχνών Μετάλλου Αττικής (ΕΒΜΑ).

Να τιμήσουν αγωνιστικά την Εργατική Πρωτομαγιά «διεκδικώντας ό,τι είναι σύγχρονο και αναγκαίο για τη ζωή της εργαζόμενης γυναίκας» καλεί τις γυναίκες η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας.

Κάλεσμα στα Σωματεία της Ομοσπονδίας, όλους τους συνταξιούχους, να δώσουν μαχητικό – αγωνιστικό «παρών» στις συγκεντρώσεις του ταξικού αγωνιστικού κινήματος την 1η Μάη σε όλη τη χώρα, απευθύνει η Ομοσπονδία Συνταξιούχων ΙΚΑ.

Στην απεργιακή συγκέντρωση καλούν ακόμα η ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ, η  Ελληνική Επιτροπή Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης (ΕΕΔΔΑ), η Πανελλήνια Ομοσπονδία Απόστρατων Αστυνομικών, το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ).

Οι διεκδικήσεις των σωματείων

Τη διεκδίκηση καλύτερων όρων δουλειάς και ζωής, για ΣΣΕ με αυξήσεις στους μισθούς και διεύρυνση δικαιωμάτων, όπως και μέτρα ενάντια στην ακρίβεια, προτάσσουν τα συνδικάτα ενόψει της Εργατικής Πρωτομαγιάς.

Επίσης διεκδικούν:

— Την άμεση κατάργηση των αντεργατικών νόμων που τσακίζουν το 8ωρο και ποινικοποιούν τη συνδικαλιστική δράση, απαγορεύουν το δικαίωμα στην απεργία. Παλεύουν για 7ωρο – 5ήμερο – 35ωρο, όπως επιτρέπουν η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας.

— Αμεσα μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων στην εργασία.

— Απεμπλοκή από τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και τις πολεμικές συγκρούσεις.

Και για μια ακόμα φορά επαναλαμβάνουν την αλληλεγγύη τους στον λαό της Παλαιστίνης, στον δίκαιο και σκληρό αγώνα που δίνει απέναντι στο κράτος – δολοφόνο του Ισραήλ, που τον σφαγιάζει με τις πλάτες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.

Οι απεργιακές συγκεντρώσεις σε όλη τη χώρα

Αθήνα, 10.30 π.μ., Σύνταγμα

Θεσσαλονίκη, 10.30 π.μ., Άγαλμα Βενιζέλου

Πάτρα, 10.30 π.μ., Εργατικό Κέντρο

Πειραιάς, 10.30 π.μ., Πασαλιμάνι (ρολόι)

Άγιος Νικόλαος, 10.30 π.μ., κεντρική πλατεία

Αγρίνιο, 10.30 π.μ., κεντρική πλατεία

Αίγιο, 10.30 π.μ.: Πλατεία Αγίας Λαύρας.

Αλεξανδρούπολη, 10.30 π.μ., δημαρχείο

Αλιβέρι, 10 π.μ., Άγαλμα Λιγνιτωρύχου

Αμαλιάδα, 9 π.μ., Εργατικό Κέντρο

Άμφισσα, 10 π.μ., πλατεία Λαού

Άρτα, 10.30 π.μ., Εργατικό Κέντρο

Βέροια, 10.30 π.μ., πλατεία Ωρολογίου

Βόλος, 10.30 π.μ., πλατεία Ελευθερίας

Γιάννενα, 10.30 π.μ., Εργατικό Κέντρο

Γιαννιτσά, 11 π.μ., πλατεία ΕΠΟΝ

Γρεβενά, 11 π.μ., κεντρική πλατεία

Δράμα, 11 π.μ., κεντρική πλατεία

Έδεσσα, 11 π.μ., Μικροί Καταρράκτες

Ελασσόνα, 11 π.μ., πλατεία Ταχυδρομείου

Ελευσίνα, 11 π.μ., πλατεία Ευμολπιδών

Ζάκυνθος, 10 π.μ., πλατεία Αγ. Μάρκου

Ηγουμενίτσα, 10.30 π.μ., πλατεία Δημαρχείου

Ηράκλειο, 10 π.μ., πλατεία Ελευθερίας

Θάσος, 11 π.μ., πλατεία Ηρώων

Θήβα, 11 π.μ., κεντρική πλατεία

Ιεράπετρα, 10.30 π.μ. κεντρική πλατεία 

Ικαρία, 12 μ., πλατεία Ευδήλου

Ιστιαία, 11 π.μ., κεντρική πλατεία

Καβάλα, 11.30 π.μ., Δημοτικός Κήπος

Καλαμάτα, 10 π.μ., κεντρική πλατεία

Καρδίτσα, 10.30 π.μ., κεντρική πλατεία

Καστοριά, 10.30 π.μ., στην Αντιπεριφέρεια

Κατερίνη, 10.30 π.μ., κεντρική πλατεία

Κέρκυρα, 11 π.μ., Εργατικό Κέντρο

Κεφαλονιά, 10.30 π.μ., Εργατικό Κέντρο

Κομοτηνή, 11 π.μ., κεντρική πλατεία

Κιλκίς, 10.30 π.μ., πλατεία Ειρήνης

Κοζάνη, 10.30 π.μ., πεζόδρομος

Κόρινθος, 10.30 π.μ., Εργατικό Κέντρο

Κως, 10.30 π.μ., πλατεία Ελευθερίας

Λαμία, 11 π.μ., πλατεία Ελευθερίας

Λάρισα, 10.30 π.μ., κεντρική πλατεία

Λαύριο, 10.30 π.μ., Άγαλμα Μεταλλωρύχου

Λευκάδα, 10.30 π.μ., πλατεία Αγίου Μηνά

Λήμνος, 10.30 π.μ. στο λιμάνι της Μύρινας

Λιβαδειά, 10.30 π.μ., κεντρική πλατεία

Λιτόχωρο, 10.30 π.μ., κεντρική πλατεία

Μαντούδι, 11 π.μ., κεντρική πλατεία

Μεσολόγγι, 10.30 π.μ., κεντρική πλατεία

Μυτιλήνη, 11 π.μ., πλατεία Σαπφούς

Νάξος, 11 π.μ. στην πλ. Πρωτοδικείου

Νάουσα, 10.30 π.μ., κεντρική πλατεία

Ναύπακτος, 10.30 π.μ., πλατεία Κεφαλόβρυσου

Ναύπλιο, 10.30 π.μ. πλατεία Νικηταρά

Ξάνθη, 11 π.μ., κεντρική πλατεία

Πολύγυρος, 11 π.μ., πλατεία Ηρώων

Πρέβεζα, 10.30 π.μ., παλιά ΚΤΕΛ

Πτολεμαΐδα, 10.30 π.μ., παλιό πάρκο

Πύργος, 11 π.μ., κεντρική πλατεία Σάκη Καράγιωργα

Ρέθυμνο, 11 π.μ. Εργατικό Κέντρο

Σαλαμίνα, 10.30 π.μ. πλατεία Αίαντα (Μπεγνή)

Σάμος, 10 π.μ., Εργατικό Κέντρο, Βαθύ

Σαντορίνη, 11 π.μ., πλατεία των Φηρών

Σέρρες, 10.30 π.μ., πλατεία Ελευθερίας

Σητεία, 10.30 π.μ. κεντρική πλατεία

Τρίκαλα, 10 π.μ., Εργατικό Κέντρο

Τρίπολη, 10.30 π.μ., πλατεία Πετρινού

Τύρναβος, 10 π.μ., κεντρική πλατεία

Φλώρινα, 10.30 π.μ., κεντρική πλατεία (κανόνια)

Χαλκίδα, 10.30 π.μ., Εργατικό Κέντρο Εύβοιας

Χανιά, 10 π.μ., πλατεία Δημοτικής Αγοράς

Χίος, 11 π.μ., στην πλατεία Βουνακίου

Από την Ιστοσελίδα ΚΑΤΙΟΥΣΑ

Θεατρική Σκηνή “Εκτός Σχεδίου” – Παρουσίαση του βιβλίου του Θαν. Ν. Καραγιάννη, “Το Θέατρο για παιδιά και ενήλικες”

22-04-2024

Την προσεχή Τετάρτη όλες και όλοι, είμαστε προσκεκλημένοι στο φιλόξενο χώρο της δραστήριας Θεατρικής Σκηνής “ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ” για να παρακολουθήσουμε τη βιβλιοπαρουσίαση ενός ενδιαφέροντος βιβλίου του συνεργάτη μας Θαν. Ν. Καραγιάννη, “Το Θέατρο για παιδιά και ενήλικες”, που αφορά τη θεατρική αγωγή παιδιών, εφήβων και ενηλίκων.

Την προσεχή Τετάρτη (24.4.2024) όλες και όλοι, είμαστε προσκεκλημένοι στο φιλόξενο χώρο της δραστήριας Θεατρικής Σκηνής “ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ” για να παρακολουθήσουμε τη βιβλιοπαρουσίαση ενός ενδιαφέροντος βιβλίου του συνεργάτη μας Θαν. Ν. Καραγιάννη, Το Θέατρο για παιδιά και ενήλικες, που αφορά τη θεατρική αγωγή παιδιών, εφήβων και ενηλίκων. Στις 772 σελίδες του βιβλίου βρίσκονται 85 κείμενα του συγγραφέα και 14 συνεντεύξεις που πήρε ο ίδιος από ηθοποιούς, σκηνοθέτες και μελετητές του Θεάτρου για παιδιά και εφήβους.

Στα πέντε “κεφάλαια” του βιβλίου:

Α. Δοκίμια – Άρθρα – Εισηγήσεις σε συνέδρια, σεμινάρια, ημερίδες

Β. Κριτικές Θεάτρου

Γ. Βιβλιοπαρουσιάσεις (βιβλίων που αφορούν τη θεματολογία, την παραστασιογραφία, τη ζωή και το έργο θεατρανθρώπων κ.λπ.)

Δ. Συνεντεύξεις και

Ε. Διάφορα,

ο αναγνώστης αποκτά μια ευρύτερη γνώση για το Επαγγελματικό και Ερασιτεχνικό Θέατρο, για την ιστορία τους, τη δραστηριότητα των τελευταίων δεκαετιών στη χώρα μας, συναντά ένα πλούσιο θεματολογικό φάσμα, προβληματίζεται ιδεολογικά και γενικά ευαισθητοποιείται περαιτέρω ώστε να μετέχει μελλοντικά πιο ενεργά, κριτικά και πιο ουσιαστικά παρακολουθώντας θεατρικές παραστάσεις.

Ο συγγραφέας πιστεύει ακράδαντα στη δια βίου μάθηση, στη συνεχή αναζήτηση και μελέτη, ώστε να βελτιωνόμαστε όλοι μας και στον αισθητικό, ιδεολογικό και παιδαγωγικό τομέα και σε όσα αφορούν το Θέατρο.

Μετά από τη βιβλιοπαρουσίαση θα διαβαστούν από τρεις αξιόλογους ηθοποιούς αποσπάσματα του βιβλίου και θεατρικών έργων, που δημοσιεύονται στο ενλόγω βιβλίο.

Θα ακολουθήσει δε συζήτηση με τον συγγραφέα, αλλά και με όλους τους συντελεστές της εκδήλωσης:

Την πολυγράφο και ειδικό των θεατρολογικών θεμάτων Καθηγήτρια Θεατρολογίας του ΕΚΠΑ, κ. Μαρία Δημάκη-Ζώρα και με τους ηθοποιούς κ.κ. Σήφη Πολυζωίδη, Έφη Καραγιάννη και Σήφη Μανταδάκη.

Η εκδήλωση ελπίζουμε ότι ενδιαφέρει κάθε φιλομαθή και θεατρόφιλο φιλαναγνώστη, αλλά και κάθε εκπαιδευτικό και γονιό, αφού άπτεται και ποικίλων παιδαγωγικών θεμάτων.

Ο συγγραφέας, όπως και η Καθηγήτρια Θεατρολογίας κ. Μαρία Δημάκη- Ζώρα μπορούν να συμβάλλουν στη συζήτηση προς την κατεύθυνση της ουσιαστικής θεατρικής αγωγής των νηπίων, παιδιών και εφήβων, αλλά και οι ηθοποιοί με τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους προς την κατεύθυνση της θεατρικής αγωγής των ενηλίκων.

Την Τετάρτη, λοιπόν, 24.4.2024, ώρα 20.00, ας βρεθούμε στο Καματερό, Σπύρου Θεολόγου και Μάρκου Μπότσαρη, για μια διαδραστική συνάντηση, που θα ωφελήσει όλες και όλους μας.

Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο. Άγνωστο σκίτσο του Π.Πικάσο για τον εκτελεσθέντα αγωνιστή Νίκο Μπελογιάννη

Το τραγούδι είναι εμπνευσμένο από τον κομμουνιστή Νίκο Μπελογιάννη και τη θυσία του.

Μουσική: Γιώργος Κοφινάς
Στίχοι: Δημήτρης Βαλαής
Ερμηνεία: Παρασκευάς Θεοδωράκης
Φυσαρμόνικα: Σταύρος Καρυδάς
Ενορχήστρωση – κιθάρες – μπάσο: Παρασκευάς Θεοδωράκης
Εξώφυλλο: Τάκης Βαρελάς
Οι στίχοι:
Ένα λουλούδι η ζωή
μα πρέπει να μοχθήσεις
να γίνει κατακόκκινη
αν θες να την τιμήσεις.
Σαν κείνο το γαρίφαλο
του Νίκου Μπελογιάννη
αυτοθυσίας σύμβολο
παλικαριάς στεφάνι.
Σκυφτός να μην καταδεχτείς
ποτέ σου να βαδίζεις
με το κεφάλι σου ψηλά
το δίκιο ν’ ατενίζεις.
Κληρονομιά σου στα παιδιά
ν’ αφήσεις περηφάνια
κι όχι χειροφιλήματα
κι υποταγής λιβάνια.

 ΡΗΓΑΣ ΦΕΡΑΙΟΣ

 Κάθε χρόνο με υπερηφάνεια γιορτάζουμε την θρυλική επανάσταση του 1821.
Κάθε χρόνο όλο και περισσότερο συνειδητοποιούμε το μέγεθος της παλληκαριάς και της ανδρείας των προγόνων μας, την απόφασή τους να παραδώσουν στις επερχόμενες γενεές μια Ελλάδα  ελεύθερη, χωρίς να την σκιάζει η φοβέρα και να την
πλακώνει η σκλαβιά του Τούρκου κατακτητή. Μια απόφαση που εκ των προτέρων ήξεραν πως για να νικήσουν πρέπει πρώτα να ματώσουν, να προσφέρουν  την ίδια τη ζωή τους.

«Καλύτερα μιας ώρας
ελεύθερη ζωή
παρά σαράντα χρόνια
σκλαβιά και φυλακή»

Με το θούριο του Ρήγα θέριεψε η καρδιά των ραγιάδων, τώρα η Λευτεριά   ήταν καθημερινά, το κύριο μέλημά τους.
Και να που κάποια στιγμή ακούστηκε η πρώτη μπαρουτιά τ’ αγώνα της επαναστατημένης Πάτρας απ’ το τουφέκι του τσαγκάρη, αρχηγού των Πατρινών Π. Καρατζά στις 21 του Μάρτη  το 1821.
Και να που ο Κολοκοτρώνης μαζί με άλλους καπετανέους απελευθερώνουν την Καλαμάτα στις 23 του Μάρτη του 1821,
Και να κι οι κοτζαμπάσηδες, προεστοί κλπ. με τον Π. Π. Γερμανό για να μη μείνουν πίσω απ’ τα γεγονότα της ιστορίας, όπως -όπως  δίνουν τον όρκο «Ελευθερία ή θάνατος»
στις 25 Μαρτίου το 1821 στα Καλάβρυτα.
Κι από τότε  μέρα τη μέρα, μήνα το μήνα, χρόνο το χρόνο, δεν έμεινε σπιθαμή γης που να μην έχει ξεσηκωθεί στην σκλαβωμένη Ελλάδα. Κι οι Ραγιάδες  καθοδηγούμενοι απ’ τους μπροστάρηδες τ’ αγώνα κατόρθωσαν με θυσίες κι αιματηρούς αγώνες να ελευθερώσουν  την πατρίδα.
Γι’ αυτό και το πρώτο στεφάνι ανδρείας  ανήκει  σ΄αυτά τα γνωστά κι  άγνωστα παλληκάρια του ελληνικού λαού που θυσιάστηκαν στο βωμό της λευτεριάς.
 Μετά από αυτά ακολουθούν οι Κολοκοτρωναίοι , οι Καραϊσκάκηδες, οι Νικηταράδες και τόσοι άλλοι μπροστάρηδες  που κατόρθωσαν να καθοδηγήσουν νικηφόρα τον αγώνα του επαναστατημένου ελληνικού λαού.
Όμως από  τότε μέχρι σήμερα ένας μύθος και μια πραγματικότητα, ακολουθεί  την ιστορία της πατρίδας μας.
Ο μύθος της ανεξάρτητης χώρας, κι η πραγματικότητα που πονάει, καθώς
αντιλαμβάνεται πλέον ο Ελληνικός λαός πως η πατρίδα μας επί της ουσίας ποτέ δεν υπήρξε κύρια του εαυτού της, αλλά άλλες δυνάμεις με άλλα μέσα την διαφέντευαν.   Τους πατριώτες αγωνιστές της επανάστασης του 1821 ή τους  σκότωσαν ή τους παραμέριζαν ή τους φυλάκιζαν.  Ενώ οι κοτζαμπάσηδες,  υποταγμένοι στα ξένα συμφέροντα κυβερνούσαν  προδοτικά  την πατρίδα, και οι απόγονοί τους συνέχισαν τα ίδια και με χειρότερο τρόπο μέχρι σήμερα.
Και ερωτούμε μήπως η επανάσταση
του 1821 δεν έχει τελειώσει αλλά συνεχίζεται  στα χρόνια μας κάτω από άλλες ιδιάζουσες συνθήκες;
Οι νέοι κοτζαμπάσηδες
της πολιτικής σκηνής που συνδιαλέγονται με τους οικονομικούς κατακτητές της Ελλάδας δεν κάνουν το ίδιο με τους κοτζαμπάσηδες επεί Τουρκοκρατίας;  Τι περιμένουμε λοιπόν: O θούριος του Ρήγα ( που στα χρόνια μας εκφράζεται πιστεύουμε με την φωνή των  λαϊκών  αγώνων  του ΚΚΕ, του  ΠΑΜΕ, και  άλλων  προοδευτικών δυνάμεων στην Ελλάδα)  μας προσκαλεί σε ένα νέο εγερτήριο, ενάντια στον σημερινό μας κατακτητή που είναι  τα Διεθνή  και Ευρωπαϊκά μονοπώλια, η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση με ότι συνεπάγεται μ ’αυτή:  Ανεργία, ταπείνωση, κοινωνική και οικονομική  εξαθλίωση καταστάσεις οικ. χρεωκοπίας  πόλεμοι κλπ.
Οι Βρυσούλες γνώσης αγωνιούν με την συμμετοχή της Ελλάδας, ανοικτά, στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους αλλά και με  τις αδιάκοπες επιθέσεις του κεφαλαίου  στην καθημερινή ζωή του ελληνικού λαού.
Και με την ευκαιρία της εθνικής μας επετείου της επανάστασης του 1821 απευθύνουμε
μήνυμα συμπαράστασης προς τον  ελληνικό λαό, αλλά και μήνυμα αγώνα  για να απαλλαγεί η πατρίδα μας από τους νέους δυνάστες της, που την   έχουν αλυσοδέσει  οικονομικά, στρατιωτικά με την εγκατάσταση δεκάδων ξένων βάσεων ώστε ποτέ να μη μπορέσει ν ακολουθήσει  την δική της πορεία  και  να οδηγηθεί  σε δρόμους κοινωνικής δικαιοσύνης και πραγματικής λαϊκής κυριαρχίας. Το μήνυμα της επανάστασης είναι ένα. Πως ο ελληνικός λαός πρέπει ν αγρυπνεί σ αυτές τις δύσκολες μέρες που διανύει η ανθρωπότητα, να αγωνίζεται για ένα καλλίτερο αύριο, και να συμπαραστέκεται στους λαούς αυτούς που αγωνίζονται  για εθνική  κυριαρχία όπως ο Παλαιστινιακός λαός και ταυτόχρονα να καταδικάζει τα εγκλήματα που συντελεί το κράτος του Ισραήλ εις βάρος του.  Ζήτω το αθάνατο 1821!

Βρυσούλες γνώσης

Κοινωφελής επιχείρηση Δήμου Πατρέων (απόσπασμα)

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Το Πατρινό Καρναβάλι είναι μια πρόκληση συλλογικών δράσεων που από τη φύση τους μπορούν να ανατρέψουν διαθέσεις και στερεότυπα. Εξέχουσα ικανότητά του, να μετατρέπει την γκριμάτσα σε πλατύ χαμόγελο, την έμπνευση σε δημιουργία, την καλλιτεχνική ανησυχία σε πρωτότυπες και ευρηματικές εκδηλώσεις, καθώς η ευγενής άμιλλα, το κέφι, η ανιδιοτέλεια και η αυτόβουλη εθελοντική δράση μπολιάζουν όλες τις ηλικίες στη μαγική εμπειρία της συμμετοχής.

Το Πατρινό Καρναβάλι είναι μια κυψέλη χαράς, νέων ιδεών, αυθόρμητης έκφρασης και δημιουργικής διεξόδου για όσους γευτούν λίγο από το μέλι του.  

 Είναι η μεγαλύτερη αποκριάτικη εκδήλωση στην Ελλάδα, κι ένα από τα σημαντικότερα καρναβάλια στην Ευρώπη όπου αναπτύσσονται δεκάδες φαντασμαγορικά και εντυπωσιακά χάπενινγκ, θεατρικά δρώμενα, χοροί, παρελάσεις και παιχνίδια από τη ημέρα της Τελετής Έναρξης μέχρι και την Τελετή Λήξης.  

 Η ΓΕΝΝΗΣΗ

Ο ιστορικός ερευνητής Νίκος Πολίτης προσδιορίζει τις πρώτες αποκριάτικες εκδηλώσεις στα μέσα του 19ου αιώνα, που ήσαν κυρίως χοροί σε σπίτια και σε δημόσιους χώρους. Σε αυτές κυριαρχούσαν οι ελληνικοί δημοτικοί χοροί, αλλά και οι Ευρωπαϊκοί της εποχής, όπως πόλκα, μαζούρκα, καντρίλιες και βαλς. Πρώτος αποκριάτικος χορός έχει καταγραφεί αυτός που έγινε το 1829 στο σπίτι του Πατρινού εμπόρου Μωρέτη. Στις λαϊκές γειτονιές όμως της πόλης τα πράγματα ήταν πιο απλά και πιο αυθόρμητα και πολύ αργότερα εμφανίστηκαν οι πρώτες μπούλες, το γαϊτανάκι, τα πειράγματα και η σκωπτική θεώρηση καταστάσεων και γεγονότων.

Ερευνάται κατά πόσο οι αποκριάτικες εκδηλώσεις εκείνης της εποχής επηρεάστηκαν από την παρουσία των Γάλλων στρατιωτών του στρατηγού Μαιζών, οι οποίοι στάθμευσαν για ένα διάστημα στην Πάτρα αμέσως μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους.

Η ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα το 1864 είχε ως αποτέλεσμα την εγκατάσταση στην Πάτρα πολλών Επτανήσιων, οι οποίοι με το προοδευτικό πνεύμα και τα τραγούδια τους στις λιγοστές ταβέρνες του λιμανιού και της παλιάς πόλης, επηρέασαν την εξέλιξη του καρναβαλιού. Ιδιαίτερη συμβολή στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του Πατρινού Καρναβαλιού, είχε το λιμάνι της πόλης και οι επαφές που ανέπτυξαν οι Πατρινοί με τη Δύση, κυρίως με την γειτονική Ιταλία και τα περίφημα καρναβάλια της. Έτσι εξηγούνται αρκετά μεσογειακά και δυτικότροπα χαρακτηριστικά του Πατρινού Καρναβαλιού.

ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ

Την περίοδο της οικονομικής ανάπτυξης της πόλης – δεκαετία του 1870 – εμφανίζονται τα πρώτα καρναβαλικά άρματα, ενώ το ολοκαίνουργο Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων» παραχωρείται για την πραγματοποίηση των πρώτων δημόσιων αποκριάτικων χορών.  

Την περίοδο της Μπέλ Επόκ, κυρίως την πρώτη δεκαετία του 1900

το καρναβάλι αρχίζει να αποκτά ταυτότητα, ενώ για πρώτη φορά παίρνουν μέρος σε αυτό, άτομα απ’ όλες τις κοινωνικές τάξεις. Τότε καθιερώνεται ο αυγοπόλεμος με κέρινα αυγά γεμάτα κομφετί, που θεωρείται ο πρόδρομος του σημερινού σοκολατοπόλεμου.

Ακολουθεί μια υποτονική περίοδος εξαιτίας των Βαλκανικών Πολέμων, του Α΄ Παγκόσμιου, του εθνικού διχασμού και της Μικρασιατικής καταστροφής, ενώ η ανάκαμψη που παρατηρείται αμέσως μετά, με καλύτερες στιγμές τις χρονιές

1938 και 1939 ανακόπτεται την περίοδο της Γερμανικής κατοχής και του εμφυλίου 1940 – 1950, όπου σταματούν οι εκδηλώσεις του.

ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

Η αναβίωσή του Πατρινού Καρναβαλιού τοποθετείται το 1951 με τους μουσικούς ομίλους του «Ορφέα» και της «Πατραϊκής Μαντολινάτας» να πρωτοστατούν στη διοργάνωσή του. Από το 1952 την διοργάνωση του Καρναβαλιού αναλαμβάνει ο Δήμος Πατρών.

Το 1964 το καρναβάλι ματαιώνεται εξαιτίας του θανάτου του Βασιλιά Παύλου.

Το 1966, εμφανίζεται ένα καινούργιο ομαδικό παιχνίδι, ο Κρυμμένος Θησαυρός, στο οποίο λαμβάνει μέρος ένας μικρός αριθμός μεταμφιεσμένων με αυτοκίνητα. Είναι

το κλασικό προσκοπικό παιχνίδι πλοήγησης. Την επόμενη χρονιά είχαμε και τα πρώτα μασκαρεμένα αυτοκίνητα. 

Το 1980 το Παιχνίδι του Κρυμμένου Θησαυρού με τα πληρώματα και τ΄ άρματά του εντάσσεται για πρώτη φορά στην Μεγάλη Παρέλαση της Κυριακής επιδρώντας καταλυτικά στη διαμόρφωσή της, προσδίδοντάς της έκταση, ποικιλομορφία, ζωντάνια, και σφρίγος.

ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ

Χαρακτηρίζεται από τη συνεχή αύξηση της συμμετοχής των καρναβαλιστών στις εκδηλώσεις του. Το Πατρινό Καρναβάλι στη σύγχρονη μορφή του εκτείνεται δημιουργικά καθ΄ όλη την καρναβαλική περίοδο από την Τελετή Έναρξης μέχρι και την Τελετή Λήξης με ένα σύνολο εκδηλώσεων, που περιλαμβάνουν χορούς, παρελάσεις, το Παιχνίδι Κρυμμένου Θησαυρού, το Καρναβάλι των Παιδιών, τα Μπουρμπούλια, θέατρα δρόμου, εκθέσεις, εικαστικές δραστηριότητες, συναυλίες, κ.α. Κορυφώνεται το τελευταίο Σαββατοκύριακο  με τη νυχτερινή παρέλαση των πληρωμάτων το Σάββατο και την εντυπωσιακή μεγάλη Παρέλαση αρμάτων και πληρωμάτων την Κυριακή. Η αυλαία του πέφτει με τη φαντασμαγορική καύση του Καρνάβαλου στην Τελετή Λήξης στο μόλο της Αγίου Νικολάου.

Τις εκδηλώσεις του Πατρινού Καρναβαλιού διοργανώνει η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου Πατρέων – Καρναβάλι Πάτρας.

Δείτε το teaser για το Πατρινό Καρναβάλι 2024:

Συνεχίζουμε να δημιουργούμε μέσα σε ένα κόσμο που σπαράσσεται από πολέμους οικονομικές κρίσεις και ακολουθούν η κοινωνική σήψη, τα ναρκωτικά και η ακρίβεια. Το αίμα από τους πολέμους στοχεύει και τις δικές μας συνειδήσεις, κι όσο μπορούμε αυτό το κακό συναίσθημα που νιώθουμε το μεταφέρουμε σε κάποιες ζωγραφιές μας με την πεποίθηση πως κάποιους θ αγγίξει και θα συμπαρασταθεί στον αγώνα που γίνεται παγκοσμίως να σταματήσουν οι πόλεμοι και να επικρατήσει ειρήνη στους λαούς της γης. Παράλληλα ψυχαγωγούμε με άλλες ζωγραφιές όλους τους φίλους μας που αναζητούν να περπατήσουν στα περιβόλια της καλλιτεχνίας για να αποκομίσουν ένα χαρούμενο τουλάχιστον συναίσθημα, από μόνοι τους. Γι’ αυτό σας παραχωρούμε χωρίς άλλα λόγια και επεξηγήσεις αυτά τα σκίτσα ώστε από μόνοι σας αν σας ενδιαφέρουν να τα αναλύσετε ή να τα σχολιάσετε. Καλή σας μέρα αγαπητοί μας φίλοι.

Βρυσούλες γνώσης

*************

Αν σας αρέσουν τα σκίτσα αυτά μπείτε στο ΙΝΣΤΑΓΚΡΑΜ για να δείτε όλες τις δημιουργίες  που είναι αποδεκτές από χιλιάδες συνανθρώπους μας από όλο τον κόσμο
Ακολουθούν πάνω από 5240 άτομα από όλο τον κόσμο
Μία από τις καλύτερες καλλιτεχνικές σελίδες
του
Γεράσιμου Μ. Λυμπεράτου

ΕΜΑΙΛ g.lymberatos@hotmail.com
Μη ξεχάσετε να βάλτε ΛΙΚΕ στην ζωγραφιά που σας αρέσει.
gerrys_pen_art

Με την ευκαιρία της επερχόμενης παγκόσμιας μέρας της γυναίκας (8 Μαρτίου)

ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου της Παρασκευής Σιδερά -Λύτρα

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου
και Μαριέτα Γιαννοπούλου – Μινωτού της Αλίκης -Ξένου Βενάρδου (Από την Εφημερίδα ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 17-8-2003

Γράφει η Π. ΣΙΔΕΡΑ -ΛΥΤΡΑ

Η Ζακυνθία συγγραφέας των αρχών του 19ου αιώνα

Ημέρα της γυναίκας! Ας ανοίξουμε τὴν πόρτα του σπιτιού, που την κρατούσαν κλεισμένη οι κοινωνικές συνθήκες του καιρού της, νἀρθεί κοντά μας μια σπουδαία γυναίκα απ᾽ τη Ζάκυνθο: η Ελισάβετ Μουτζάν, γεννηθείσα το 1801, κόρη οικογενείας ανωτέρας τάξης, ευφυής και φιλομαθής, κλεισμένη στο αρχοντικό κάτω απ᾽το αυστηρό βλέμμα του πλούσιου πατέρα της. Με την επιμμονή της όμως, αρχικά αυτοδίδακτη και κατόπιν με δασκάλους τρεις κληρικούς, έφθασε σε υψηλό επίπεδο μόρφωσης μέσα στους τοίχους της οικιακής φυλακής. Έμαθε ιταλικά, γαλλικά και παρήγαγε και συγγραφικό έργο: έγραψε θεατρικά έργα, ποιήματα, μετέφρασε την Οδύσσεια και αρχαίες τραγωδίες. Το βιογραφικό ημερολόγιό της είναι λογοτέχνημα. Δεν ήθελε να παντρευτεί, ήθελε να ζήσει ασχολούμενη με τα γράμματα· την πάντρεψαν όμως το 1831 με έναν προικοθήρα, τον Νικόλαο Μαρτινέγκο. Η Ελισάβετ πέθανε το 1832 δύο εβδομάδες μετά τη γέννηση του παιδιού της.

Από τα συγγραφικά της έργα σώθηκε το βιογραφικό της ημερολόγιο, το οποίο ο γυιός της το εξέδωσε “κουτσουρεμένο” το 1881. Σαν δείγματα του τρόπου σκέψης και γραφής της Ελισάβετ παραθέτω δύο αποσπάσματα:

Στο πρώτο εκφράζει, πώς βίωσε συναισθηματικά την είδηση της επανάστασης του 1821:

«Εις τούτον τον καιρόν, δηλαδή τῃ 25 Μαρτίου, την ημέραν του Ευαγγελισμού, έρχεται ο ποτε διδάσκαλός μου, Θεοδόσιος Δημάδης, και μας κάνει γνωφτόν με πολλήν του χαράν πως οι Γραικοί ανήγειραν τα όπλα των εναντίον των Οθωμανών, πως η Πάτρα και οι πλησίον της χώρες ήδη είχον σείσει τον ζυγόν της σκλαβιάς. Εγώ εις τα λόγια του άκουσα το αίμα μου να ζεσταίνη, επεθύμησα από καρδίας να ήθελε ημπορώ να τρέξω να δώσω βοήθειαν εις ανθρώπους, οπού δι᾽ άλλον (όπως εφαίνετο) δεν επολεμούσαν, παρά δια εκείνην την ποθητήν ελευθερίαν, η οποία καλώς μεταχειριζομένη, συνηθά να προξενή την αθανασίαν, την δόξαν, την ευτυχίαν των λαών. Επεθύμησα, είπα, από καρδίας, αλλά εκοίταξα τους τοίχους του σπητιού, οπού με κρατούσαν κλεισμένην, εκοίταξα τα μακριά φορέματα της γυναικείας σκλαβιάς, και ενθυμήθηκα, πως είμαι γυναίκα, και περιπλέον γυναίκα Ζακυνθία και αναστέναξα…»

Στο δεύτερο εκφράζει τις σκέψεις της, γιατί οι άνδρες προτιμούν να μη μαθαίνουν γράμματα οι γυναίκες – διαφωτισμένες γυναίκες είναι επικίνδυνες…

«Η ελευθερία, μάλιστα δε και τα γράμματα δίδουν εις τον άνθρωπον μεγάλην ευτολμίαν, μήτε τον αφήνουν να σύρνεται ωσάν ζώον από την γνώμην των άλλων, τώρα ίσως οι παλαιοί εγκάτοικοι τούτης της Νήσου, όντες ακόμη πολλά βάρβαροι, δια να έχουν τας γυναίκας ωσάν σκλάβας, εστοχάσθησαν να τας κρατούν κλεισμένας και αγραμμάτους. Εγώ έκαμα τούτον τον συμπερασμόν, διατί βλέπω πως όλοι οι κακοί άνδρες δεν αγαπούν τα γράμματα και την ελευθερίαν εις τας γυναίκας των. Έχουσι δίκαιον, μα το Δία, οπού μία γυναίκα δεν ημπορεί ποτέ να μάθη την κακήν πολιτείαν του ανδρός της, μήτε δύναται να του την ελέγξη σωστά, όταν δεν ευγένει από το σπίτι και όταν είναι αγράμματη και αμαθής…»

Σημείωση: Τα αποσπάσματα είναι εξ αντιγραφής από το βιβλίο: Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου «Αυτοβιογραφία» Εισαγωγή – Σχόλια: Βαγγέλης Αθανασόπουλος. Αθήνα 1997.
******************************

Γράφει η ΑΛΙΚΗ ΞΕΝΟΥ-ΒΕΝΑΡΔΟΥ

ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΜΟΥΤΖΑΝ – ΜΑΡΤΙΝΕΓΚΟΥ — ΜΑΡΙΕΤΤΑ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ – ΜΙΝΩΤΟΥ

Δύο πρωτοπόρεςΠενήντα χρόνια φέτος τον Αύγουστο από τους φοβερούς σεισμούς του 1953 που αφάνισαν ανθρώπους, περιουσίες, πόλεις ολόκληρες και πολιτισμό πεντακοσίων χρόνων στα Ιόνια νησιά. Ακόμη πιο φρικτή η καταστροφή στη Ζάκυνθο, σε σύγκριση με την Κεφαλονιά γιατί το σεισμό της 12ης – 13ης Αυγούστου ακολούθησε η φωτιά που μέρες ολόκληρες αφάνιζε ό,τι είχε μείνει όρθιο: Πανέμορφα σπίτια, ψηλά καμπαναριά, μακρόστενα καντούνια, καλλιτεχνικούς θησαυρούς, βιβλιοθήκες με χιλιάδες βιβλία, πλήθος αρχεία με πολύτιμα έγγραφα… Η κόλαση της φωτιάς οδήγησε, όπως είναι γνωστό, σε πολιτιστική καταστροφή! Αυτό που δεν είναι γνωστό ευρύτερα, είναι ότι ανάμεσα σε άλλα καταστράφηκαν και τα τριάντα ανέκδοτα έργα της πρώτης Ελληνίδας πεζογράφου και φεμινίστριας Ελισάβετ Μαρτινέγκου, που διακήρυξε το δικαίωμα της γυναίκας στην Ελευθερία και στην Παιδεία. Τα χειρόγραφα της Μαρτινέγκου είχε στην κατοχή του ο αξέχαστος ερευνητής Ντίνος Κόνομος και ετοίμαζε τη δημοσίευσή τους, όπως και ανέκδοτα γράμματά της. Χάθηκε ακόμα και το χειρόγραφο της «Αυτοβιογραφίας» της κι αυτό ήταν μια μεγάλη απώλεια, γιατί στην πρώτη έκδοσή της που είχε κάνει ο γιος της Ελισαβέτιος Μαρτινέγκος το 1881 (μαζί με δικά του ποιήματα) είχε περικόψει, ουσιαστικά είχε λογοκρίνει, σημαντικά αποσπάσματα.

Η Ελισάβετ είχε γεννηθεί το 1801, έζησε μια καταπιεσμένη ζωή και αναγκάστηκε ουσιαστικά να παντρευτεί το 1831, αφού είχε ήδη αντιπαθήσει το μέλλοντα σύζυγό της (που διαπραγματευόταν είκοσι ολόκληρους μήνες την προίκα της – «για το δικό της καλό» όπως λένε όλοι σ’ αυτές τις περιπτώσεις). Πέθανε σε ηλικία 31 χρόνων, λίγες μόνο μέρες μετά τη γέννηση του γιου της… Εναν αιώνα αργότερα, το 1900 γεννήθηκε αυτή που χαρακτηρίστηκε διάδοχος της Ελισάβετ Μουτζάν – Μαρτινέγκου, η Μαριέττα Γιαννοπούλου – Μινώτου: Και το δικό της αρχείο, μαζί με τη βιβλιοθήκη – που υπήρξε πνευματικό της φυτώριο – και πλήθος καλλιτεχνικοί θησαυροί που στεγάζονταν στο πατρικό της σπίτι – μαζί μ’ ένα τμήμα δική της ανέκδοτης δουλιάς χάθηκαν επίσης στους σεισμούς του ’53. Ομως αυτή ήταν πιο τυχερή: Είχε ήδη μεταφέρει ένα μεγάλο μέρος του αρχείου της και της δουλιάς της στην Αθήνα…

Τεράστια η πνευματική προσφορά σε όγκο και σε ποιότητα της Μαριέττας Γιαννοπούλου – Μινώτου, όχι μόνο για τον επτανησιακό, αλλά πλατύτερα για τον νεοελληνικό πολιτισμό. Οχι μόνο τίμησε την τραγική συμπατριώτισσά της, αλλά πρόβαλε με την πένα, το λόγο και τις εκδόσεις την επτανησιακή λογοτεχνία και τέχνη, καθώς και το λαϊκό πολιτισμό του νησιού της. Σπουδαία λαογράφος, πεζογράφος, ιστοριοδίφης, μεταφράστρια και εκδότρια, πήρε μέρος στο γυναικείο κίνημα της εποχής της και ανέδειξε στα ιστορικά της κείμενα το ρόλο του επαναστατικού λαϊκού στοιχείου. Ομως, παρόλο που τιμήθηκε από διάσημους ποιητές όσο ζούσε – της αφιέρωσαν ποιήματά τους ανάμεσα σε άλλους ο Παλαμάς, ο Μαλακάσης, ο Σημηριώτης – σε συνέχεια η προσφορά και το έργο της ξεχάστηκαν – ή μάλλον αγνοήθηκαν. Για πρώτη φορά, σαράντα χρόνια μετά το θάνατό της, κυκλοφόρησε πρόσφατα ένα ολοκληρωμένο αφιέρωμα στη μνήμη της από τα «Επτανησιακά φύλλα» που εκδίδει ο ακούραστος Ζακυνθινός ερευνητής και λογοτέχνης Διονύσης Σέρρας: Τετρακόσιες σελίδες με έρευνα σε πλήθος αρχεία, φωτογραφίες, σπάνια κείμενα και αναφορές στο έργο της από σημαντικές πνευματικές προσωπικότητες. Συμπαραστάτες σ’ αυτή την απόδοση χρέους προς τη σπουδαία Ζακύνθια ιστορικό και συγγραφέα, ο γιος τής Μαριέττας, αρχαιολόγος και φιλόλογος Διονύσης – Αγγελος Μινώτος και η σύζυγός του, ιστορικός και πρώην επιμελήτρια του Ιστορικού Εθνολογικού Μουσείου Μαρία Λαδά – Μινώτου…

Επαναστατημένη σκέψη

Οι γονείς της Μαριέττας δεν την εμπόδισαν να μορφωθεί όσο ήθελε, όπως έκαναν οι γονείς της Μαρτινέγκου. Αντίθετα, από τα δέκα της χρόνια είχε κοντά της σαν δάσκαλο τον Κερκυραίο λόγιο και ιστοριοδίφη Σπύρο Δε-Βιαζη που της δίδαξε ιταλική, αγγλική και γαλλική φιλολογία και τη στήριξε σε συνέχεια στην αντίθεσή της με το ζακυνθινό κοινωνικό κατεστημένο. Με δική του προτροπή στέλνει το 1910 το πρώτο της κείμενο στη «Διάπλαση των Παίδων» που το δημοσιεύει. Το 1917 πεθαίνει ο πατέρας της Ευστάθιος Γιαννόπουλος. Το 1921 η Μαριέττα εκδίδει το φεμινιστικό περιοδικό «Εύα Νικήτρια» στη Ζάκυνθο, σαν όργανο του Παραρτήματος Λυκείου Ελληνίδων. Το διευθύνει μέχρι το 1923 που κλείνει, για οικονομικούς λόγους, έχοντας προκαλέσει πολλές αντιδράσεις. «Ηταν, έγραφε η ίδια, η καλύτερη ανάμνηση, γιατί ήταν το πρώτο ξέσπασμα της επαναστατημένης σκέψης μου στο στενό περιβάλλον της επαρχίας με τους αρτηριοσκληρωτικούς διανοούμενους, που κάθε άλλο παρά καλόβλεπαν την πετυχημένη εμφάνισή μου στη λογοτεχνία». Κι αυτό ήταν φυσικό: «Οταν μια εικοσάχρονη, γύρω στα 1920 ασχολείται με την «ποιητική τέχνην του Οράτιου», με τις «Γυναίκες εις την Ιταλικήν Αναγέννησιν» και εκδίδει το περιοδικό «Εύα Νικήτρια» αντιμετωπίζεται, ακόμα και από την πολιτισμένη κοινωνία της Ζακύνθου, σαν φέρελπις μεν νέα, αλλά και σαν… επαναστάτρια» παρατηρεί στο αφιέρωμα των «Επτανησιακών φύλλων» ο λογοτέχνης και ιστορικός Νικίας Λούντζης.

Πραγματικά, πολλοί θα ήθελαν τη νέα γυναίκα να περιορίζεται στα οικιακά της καθήκοντα, ή στην πιο… ακραία περίπτωση να «λάμπει» σαν καλλιεργημένη οικοδέσποινα έχοντας κάποιο πνευματικό σαλόνι και εμπνέοντας άντρες διανοούμενους. Και βέβαια η νεαρή γυναίκα θα μπορούσε να περιοριστεί σε μια ανέμελη, άνετη ζωή. Ομως εκείνη προτίμησε να δημιουργήσει δικό της έργο, να προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο. Και εργάστηκε σκληρά σ’ όλη της τη ζωή, πληρώνοντας το τίμημα…

Για τον πολιτισμό

Το 1925 παντρεύεται το Ζακυνθινό Σπύρο Μινώτο, νομικό και λόγιο. Μαζί θα ταξιδέψουν στην Ιταλία, όπου η Μαριέττα γνωρίζεται με πνευματικούς ανθρώπους που θα γίνουν αργότερα συνεργάτες της. Μαζί με το σύζυγό της πρωτοστατούν στην οργάνωση των γιορτών για τα 100χρονα από το θάνατο του Ούγου Φόσκολου και την έκδοση του «Λευκώματος για τον Φόσκολο». Τον ίδιο χρόνο, το 1927, αρχίζει στη Ζάκυνθο η έκδοση του «Μηνιαίου φιλολογικού και καλλιτεχνικού» περιοδικού «Ιόνιος Ανθολογία» που διευθύνει η Μαριέττα Γιαννοπούλου – Μινώτου με υπεύθυνο έκδοσης και σύνταξης της ύλης τον σύντροφό της. Το 1930-’31 το ζευγάρι, μαζί και η «Ιόνιος Ανθολογία» μετακομίζουν στην Αθήνα. Η Μαριέττα έχει την πρωτοβουλία να αγοραστεί οικόπεδο για την ανέγερση στη Ζάκυνθο «Πάνθεου των ενδόξων Ζακυνθινών». Δωρίζει η ίδια χρήματα γι’ αυτό το σκοπό, που όμως σε συνέχεια θα ναυαγήσει… Το 1931 γεννιέται και ο γιος τους Διονύσιος – Αγγελος. Θα τον βαφτίσει ο Αγγελος Σικελιανός, αφιερώνοντάς του το ποίημα «Το βρέφος». Το 1933 δημοσιεύεται η μελέτη της Μαριέττας για το «Ρεμπελιό των Ποπολάρων» και το 1934 τα «Τα τραγούδια από τη Ζάκυνθο» καθώς και η εργασία της για τις «Ομιλίες» (το λαϊκό Ζακυνθινό Θέατρο).

Ομως, το 1935 τη διεύθυνση της «Ιονίου Ανθολογίας» αναλαμβάνει ο Σπύρος Μινώτος. Το ζευγάρι βρίσκεται σε διάσταση και το 1936 θα πάρουν διαζύγιο. Η Μαριέττα δε θα σταματήσει να εργάζεται και να ερευνά αναζητώντας αδημοσίευτα, πρωτότυπα στοιχεία για τον επτανησιακό πολιτισμό. Συνεργάζεται με πλήθος περιοδικά, εφημερίδες, έχει αλληλογραφία και φιλικούς δεσμούς με μια πλειάδα πνευματικών ανθρώπων που υπήρξαν σύγχρονοί της (στα «Επτανησιακά φύλλα» δημοσιεύεται μέρος της αλληλογραφίας της με τους Κωστή Παλαμά, Γιάννη Ψυχάρη, Λεωνίδα Χ/Ζώη, Νίκο Κρανιδιώτη, κ.ά. Ο Γρηγόρης Ξενόπουλος στάθηκε συμπαραστάτης σ’ όλες τις προσπάθειές της).

Το 1951 γίνεται μέλος της Ενωσης Διανοουμένων Γυναικών Ελλάδας. Το 1952 χάνει τη μητέρα της και ίσως για πρώτη φορά η μαχητική Μαριέττα Γιαννοπούλου χάνει μαζί και το κουράγιο της και «νιώθει τα χρόνια να τη βαραίνουν», όπως εξομολογείται στο γιο της. Την αίσθηση της καταστροφής έρχονται να συμπληρώσουν οι σεισμοί με τον αφανισμό του σπιτιού της στη Ζάκυνθο και το χαμό του αρχείου της και της βιβλιοθήκης της.

Το 1956 εκδηλώνεται ο καρκίνος που θα την οδηγήσει στο θάνατο τον Απρίλη του 1962, σε ηλικία 62 χρόνων. Μέχρι το τέλος εργαζόταν, έδινε διαλέξεις, έγραφε…

Κοντά στο λαό

Παρά τις συντηρητικές καταβολές της η Μαριέττα Γιαννοπούλου – Μινώτου στάθηκε, με το λόγο και τα δημοσιεύματά της, κοντά στο λαό. Δεν περιορίστηκε στα κεκτημένα της τάξης της ούτε χρησιμοποίησε το φύλο της σαν άλλοθι. Φανατική οπαδός της δημοτικής σε δύσκολες εποχές διατραγωδεί στις επιστολές της προς τον Ψυχάρη την πολεμική που της έκαναν. Γύρισε βουνά και κάμπους αποθησαυρίζοντας τραγούδια, παραμύθια, παροιμίες – από αγρότισσες – που χωρίς τη δική της συμβολή σήμερα θα είχαν χαθεί. Συνέτεινε στη διάδοση και ανάπτυξη του επτανησιακού πολιτισμού που φοβόταν – από τότε – ότι κινδύνευε να νεκρώσει. Γράφοντας για την Αγγλοκρατία στα Επτάνησα αναδεικνύει την αντιλαϊκή και απάνθρωπη στάση των αριστοκρατών, των «καταχθόνιων» που ήταν πουλημένοι στους ξένους και προσπαθούσαν να καταπνίξουν την επαναστατική διάθεση των συμπατριωτών τους, για να μη σηκώσουν κεφάλι ενάντια στη δική τους κυριαρχία. Στο «Ρεμπελιό των Ποπολάρων» – η πρώτη κοινωνική επανάσταση που έγινε στην Ελλάδα – καταγγέλλει την καταπίεση του λαού από το αρχοντολόι, που κατέληξε σε επανάσταση το 1628. Οι χωρικοί δανείζονταν για να ξεπληρώσουν υπέρογκα ποσά στους άρχοντες ή σάπιζαν στη φυλακή…

Για τον Ιάκωβο Λεοπάρντι, για τον οποίο έγραψε πολλά έργα, αναφέρει: «Είναι ο μεγάλος ποιητής του παγκόσμιου πόνου, ο μεγάλος σοσιαλιστής».

«Ο Φόσκολος, γράφει, απογοητεύεται για την εποχή του που παρασημοφορεί τραγουδιστές ευνούχους, είναι πεσιμιστής γιατί ο κόσμος δεν είναι γίγαντας, όπως τον θέλει η ελληνική φαντασία του… ένας πεσιμισμός αλλιώτικος, όχι σαν τον αρρωστημένο εκείνων, που κλαίνε αδιάκοπα για τη ζωή και ζητούν αδιάλλαχτα ως μόνη λύση το θάνατο…».

Αφοσιώνεται στη μελέτη για τον Κάλβο και το Σολωμό και τονίζει ότι η μάνα του τελευταίου λαϊκής καταγωγής, «με τα ελληνικά της νανουρίσματα και τα δημοτικά που του έλεγε, του φύτεψε τις ρίζες της γλώσσας του λαού από τα πρώτα βήματα της ζωής του». Για τον Σολωμό γράφει και θεατρικό έργο που επρόκειτο να γίνει σενάριο για τον κινηματογράφο αλλά τελικά ματαιώθηκε. (Το 1963 μετά το θάνατό της θα εκδοθεί από το γιο της).

Υμνος στη γυναίκα

Στα γραπτά της θα υμνήσει τη γυναικεία εργασία που τότε πολλοί την κατέκριναν, δίνοντας έμφαση στη βιοποριστική δουλιά των απλών γυναικών. Στα κείμενά της προβάλλει την ιστορία των γυναικών, κάνει ομιλίες για τη μητέρα του Φόσκολου, την Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου. Το 1951 δημοσιεύει στο περιοδικό «Αλκυονίδες» εργασία της για τη Μαρτινέγκου. (Το 1956 θα ακολουθήσει ο λογοτέχνης και μελετητής Κ.(Κονίδης) Πορφύρης, από τους πρωτεργάτες της προοδευτικής, αριστερής «Επιθεώρησης Τέχνης» που με έξοδά του θα εκδώσει για δεύτερη φορά μετά από 75 χρόνια την αυτοβιογραφία της Μαρτινέγκου, με δική του εισαγωγή, σχόλια και ιστορικές σημειώσεις). Η Μαριέττα Γιαννοπούλου – Μινώτου γράφει βιβλίο για την «Ισαβέλλα Θεοτόκη – η μεγάλη εμπνεύστρια» (1959). (Η Κερκυραία λόγια έκανε το σπίτι της ορμητήριο κατά των Αυστριακών κατακτητών).

Υπογράφει σαν «Επτανήσια» και «Χειραφετημένη» και παίρνει μέρος με κείμενό της στο πρώτο γυναικείο συνέδριο που έγινε το 1921 στην Ελλάδα, ενώ το 1929 παρακολουθεί το συνέδριο για την ειρήνη και το 1930 τις δεύτερες Δελφικές γιορτές. Μετά από πρότασή της οργανώνεται στην Αθήνα, το 1930, στην Ενωση Συντακτών η πρώτη εβδομάδα ελληνικού βιβλίου.

Σ’ όλη της τη ζωή αγωνίστηκε με συνέπεια για τα δικαιώματα των γυναικών. Αντίστοιχη η απήχηση και στα έργα της. Μερικοί ενδεικτικοί τίτλοι: «Οι χωρικές μας» (1921), «Ο Βαλαωρίτης φεμινιστής» (1925), «Κριτική για την επαναστάτρια» του Ι. Κοντού (1954), «Οι γυναίκες της Κύπρου σαν ηρωίδες» (1955) κ.ά.

Πάνω από σαράντα χρόνια πνευματική διαδρομή, άγνωστη στη νέα γενιά, αλλά και στο γυναικείο κίνημα του οποίου υπήρξε πρωτοπόρος. Ευτυχώς η συνονόματη ερευνήτρια εγγονή της έχει αρχίσει την καταγραφή και παρουσίαση του αρχείου της. Χρειάζεται όμως, όπως τονίζει και ο Διον. Σέρρας, να εκδοθούν τα έργα της, να συγκεντρωθούν τα διάσπαρτα δημοσιεύματά της, να γίνει ανατύπωση του προοδευτικού περιοδικού «Εύα Νικήτρια», να εκδοθούν τα ζακυνθινά παραμύθια της, να παρουσιαστεί το άπαιχτο θεατρικό της έργο «Διονύσιος Σολωμός», να δοθεί το όνομά της σε ένα δρόμο της Ζακύνθου και να μελετηθεί -επιτέλους – το σύνολο του έργου της, ακόμα και η προσφορά της στο γυναικείο κίνημα…

Πηγές: «Περίπλους», τεύχος 51, αφιέρωμα στην Ελισάβετ Μουτζάν – Μαρτινέγκου. «Επτανησιακά φύλλα»: Αφιέρωμα στη Μαριέττα Γιαννοπούλου – Μινώτού, τόμος ΚΒ, 3-4.

Αλίκη ΞΕΝΟΥ-ΒΕΝΑΡΔΟΥ

Με μεγάλη πανελλαδική – πανεκπαιδευτική πορεία την Παρασκευή 8 Μάρτη, την ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στη Βουλή, στις 12 το μεσημέρι από τα Προπύλαια, οι φοιτητές όλης της χώρας κλιμακώνουν την αγωνιστική δράση τους, που ξετυλίγεται εδώ και 8 βδομάδες, ενάντια στην ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων, που θα οδηγήσει στην πλήρη διάλυση των πτυχίων τους και την υποβάθμιση των δημοσίων ΑΕΙ.

Στον χθεσινό συντονισμό των φοιτητικών συλλόγων της Αθήνας αποφασίστηκε επίσης νέος γύρος Γενικών Συνελεύσεων την επόμενη εβδομάδα, κλιμάκωση με γύρο πολυήμερων καταλήψεων σε όλες τις σχολές, πολύμορφες δράσεις το επόμενο διάστημα στα πλαίσια της προετοιμασίας της πανελλαδικής κινητοποίησης, εξορμήσεις σε σχολεία και γειτονιές.

Αποφασίστηκε ακόμη η συμμετοχή στις κινητοποιήσεις της 8ης Μάρτη και στα συλλαλητήρια για την Παλαιστίνη και ενάντια στην εμπλοκή της χώρας στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς ΗΠΑ – ΝΑΤΟ.

Σε σχετικό δελτίο Τύπου οι φοιτητικοί σύλλογοι τονίζουν ακόμη:

«Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε έχει ήδη απορριφθεί. Η πλειοψηφία μίλησε! Βρισκόμαστε στην 8^η εβδομάδα κινητοποιήσεων και καταλήψεων σε όλη την Ελλάδα!

Χαιρετίζουμε τη μαζική κινητοποίηση στην Αθήνα, όπως και τις κινητοποιήσεις σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας. Χαιρετίζουμε τη μεγαλειώδη πανελλαδική απεργία που αποτέλεσε σημαντικό σταθμό στον αγώνα που δίνουμε, ένα χρόνο μετά το έγκλημα των Τεμπών, στην οποία το εργατικό, φοιτητικό και ευρύτερα λαϊκό κίνημα πλημμύρισε όλη τη χώρα. Χαιρετίζουμε όλους τους εργαζόμενους, τους αγρότες, όλο το λαό που βγήκε στο δρόμο για να μη συγκαλυφθεί το έγκλημα στα Τέμπη, για να διεκδικήσει ζωή, σπουδές, δουλειά και μέλλον, για να αποσυρθεί το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια! Συνεχίζουμε και κλιμακώνουμε τον αγώνα μας ενάντια στο νομοσχέδιο, με την πανελλαδική πορεία των Φοιτητικών Συλλόγων, στις 8 Μαρτίου.

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, σε συνέχεια όλων των κυβερνήσεων, υλοποιώντας τις κατευθύνσεις της ΕΕ, φέρνει νομοσχέδιο για να προωθήσει την περαιτέρω διάλυση της δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης. Τώρα ολοκληρώνεται το έγκλημα. Η ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων οδηγεί στην πλήρη διάλυση των πτυχίων μας και την υποβάθμιση των δημοσίων ΑΕΙ.

Στην πολιτική αυτή διαχρονικά έχουν ευθύνη όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν και άνοιξαν το δρόμο για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Αυτό αναδεικνύεται από τις δηλώσεις του ΠΑΣΟΚ για την αναθεώρηση του Άρθρου 16 και από τις δηλώσεις του ΣΥΡΙΖΑ που συμφωνεί με τα δίδακτρα.

Μαζί με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα λειτουργούν και τα δημόσια πανεπιστήμια ακόμα περισσότερο με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, θα διευρύνεται η αγορά πτυχίων και τίτλων σπουδών.

Απέναντι στην ολομέτωπη επίθεση στα δικαιώματά μας, στη ζωή μας, με την αντιλαϊκή πολιτική που κλιμακώνεται, την επίθεση στο εισόδημα των οικογενειών μας, την ακρίβεια, την αβάσταχτη φορολογία, το τσάκισμα των εργασιακών μας δικαιωμάτων, σηκώνουμε ανάστημα! Στεκόμαστε στο πλευρό των αγροτών όλης της χώρας, και στηρίζουμε τις κινητοποιήσεις τους που κλιμακώνονται μέχρι να ικανοποιηθούν τα δίκαια αιτήματά τους, κόντρα στην καταστολή των διεκδικήσεών τους.

Δεν αποδεχόμαστε να δίνονται δισεκατομμύρια για την εμπλοκή της χώρας μας στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ, σε πολεμικές συγκρούσεις, για να σφαγιάζεται ο λαός της Παλαιστίνης που δίνει έναν δίκαιο αγώνα, να στέλνεται ελληνική φρεγάτα σε αποστολές εκτός συνόρων και η χώρα μας να γίνεται ορμητήριο πολέμου, αναλαμβάνοντας τη διοίκηση πολεμικής επιχείρησης της ΕΕ στην Ερυθρά Θάλασσα. Απαιτούμε καμία εμπλοκή της χώρας μας στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς. Την ίδια ώρα που σε εμάς δεν δίνει φράγκο, η κυβέρνηση δίνει 8,2 δις για την αγορά F-35. Χαιρετίζουμε και δείχνουμε την αλληλεγγύη μας στους δεκάδες νέους στρατευμένους που εναντιώνονται στην εμπλοκή της χώρας μας με τη στάση τους και τις επιστολές τους.

Ο δίκαιος αγώνας που δίνουμε είναι πραγματικά υπόθεση όλου του λαού.

Φοιτητικοί Σύλλογοι έγραψαν τα ονόματα των νεκρών από τα Τέμπη μπροστά στη Βουλή στο Σύνταγμα τα οποία η Κυβέρνηση έσβησε το βράδυ. Η απάντηση δόθηκε σήμερα, όπου γράφτηκαν εκ νέου από τους ΦΣ κάνοντας ξεκάθαρο ότι τα έγκλημα στα Τέμπη δε θα ξεχαστεί. Ένα χρόνο μετά το έγκλημα στα Τέμπη συνεχίζουμε τον αγώνα μας για να μη συγκαλυφθεί το έγκλημα, για να αποδοθούν οι πολιτικές και ποινικές ευθύνες και κάνουμε ξεκάθαρο ότι θα υπερασπιστούμε τις ζωές μας ενάντια στα κέρδη τους

Τώρα είναι η ώρα να κλιμακώσουμε τον αγώνα μας. Στις 8 Μαρτίου, ψηφίζεται το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Θα βουλιάξουμε την Αθήνα με την πανελλαδική κινητοποίηση των Συλλόγων και θα διεκδικήσουμε μέχρι τέλους τη δημόσια – δωρεάν εκπαίδευση. Οι Φοιτητικοί Σύλλογοι πανελλαδικά, όλοι οι φορείς της πανεπιστημιακής και πανεκπαιδευτικής κοινότητας, εργατικά σωματεία, μαθητές, συλλογικότητες θα γίνουμε ορμητικό ποτάμι όσο στη Βουλή θα ψηφίζεται το νομοσχέδιο που διαλύει τις σπουδές, το μέλλον και την προοπτική μας.

Ο αγώνας μας αγκαλιάζεται από όλη την κοινωνία, προχωρά και μαζικοποιείται μέρα με τη μέρα! Μόνο έτσι μπορούμε να δυναμώσουμε ένα μεγάλο πανελλαδικά συντονισμένο κίνημα υπεράσπισης των δικαιωμάτων μας.»

ΒΡΥΣΟΥΛΕΣ ΓΝΩΣΗΣ

***********************

ΑΠΟ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ Ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΗ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ – ΙΣΡΑΗΛ

Νέα αποτρόπαιη σφαγή από το Ισραήλ τη μέρα που οι νεκροί Παλαιστίνιοι ξεπέρασαν τους 30.000

Ο κατοχικός στρατός σκότωσε πάνω από 110 αμάχους που περίμεναν για ανθρωπιστική βοήθεια στη βόρεια Γάζα

Την ίδια μέρα που οι νεκροί Παλαιστίνιοι από τις δολοφονικές ισραηλινές επιθέσεις στη Λωρίδα της Γάζας ξεπέρασαν το τραγικό ορόσημο των 30.000 ανθρώπων, ο ισραηλινός κατοχικός στρατός προχώρησε σε μια νέα αποτρόπαιη σφαγή στη βόρεια Γάζα, ανοίγοντας πυρ εναντίον λιμοκτονούντων Παλαιστίνιων που είχαν συγκεντρωθεί για τη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον 112 άμαχοι και να τραυματιστούν εκατοντάδες άλλοι…

Στις 146 μέρες των ισραηλινών επιθέσεων στη Γάζα έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 30.139 Παλαιστίνιοι – δηλαδή περίπου 1 στους 75 κατοίκους του παλαιστινιακού θύλακα – ενώ άλλοι 70.457 έχουν τραυματιστεί, ανακοίνωσε χτες το υπουργείο Υγείας της Γάζας. Ταυτόχρονα, οι παλαιστινιακές αρχές υπογραμμίζουν ότι άλλοι 7.000 άνθρωποι είναι αγνοούμενοι, η πλειοψηφία από τους οποίους έχουν μείνει θαμμένοι κάτω από τα ερείπια των ισραηλινών βομβαρδισμών.

Η μεγάλη πλειοψηφία των νεκρών είναι παιδιά και γυναίκες: Εχουν σκοτωθεί 13.230 παιδιά και 8.860 γυναίκες, ενώ στους νεκρούς περιλαμβάνονται 340 υγειονομικοί και 132 δημοσιογράφοι.

Σφαγιάστηκαν πάνω από 110 άνθρωποι που έψαχναν για ένα πιάτο φαΐ…

Από το νέο μακελειό στην Γάζα

Τα ξημερώματα της Πέμπτης, το ισραηλινό κράτος – δολοφόνος προχώρησε σε μια νέα απερίγραπτη σφαγή ανοίγοντας πυρ εναντίον χιλιάδων αμάχων Παλαιστινίων, την ώρα που περίμεναν ανθρωπιστική βοήθεια στη βόρεια Γάζα, εκεί που οι διαρκείς ισραηλινές επιθέσεις και οι ισραηλινοί αποκλεισμοί έχουν καταστήσει εδώ και βδομάδες αδύνατη τη διανομή της, οδηγώντας τον άμαχο πληθυσμό στη λιμοκτονία…

Περίπου στις 4.30 τα ξημερώματα, χιλιάδες Παλαιστίνιοι που είχαν συγκεντρωθεί σε μεγάλο κυκλικό κόμβο στην οδό Αλ Ρασίντ, κοντά στην Πόλη της Γάζας, καθώς εκεί έφταναν φορτηγά που μετέφεραν αλεύρι, δέχθηκαν καταιγιστικά ισραηλινά πυρά.

Αυτόπτες μάρτυρες καταγγέλλουν ότι μετά την άφιξη των φορτηγών δέχθηκαν πυρά από άρματα μάχης, drone, Ισραηλινούς στρατιώτες και ελεύθερους σκοπευτές.

Ο δημοσιογράφος Ismail al-Ghoul, του δικτύου «Al Jazeera», που ήταν αυτόπτης μάρτυρας, είπε ότι αφού άνοιξαν πυρ, ισραηλινά τανκς προχώρησαν και πέρασαν πάνω από πολλούς από τους νεκρούς και τους τραυματίες.

Το υπουργείο Υγείας στη Γάζα ανακοίνωσε ότι σκοτώθηκαν 112 Παλαιστίνιοι και τραυματίστηκαν περισσότεροι από 760. Ο τραγικός απολογισμός αυξανόταν ώρα με την ώρα, καθώς πολλοί χτυπημένοι άμαχοι παρέμεναν στον τόπο της τραγωδίας, χωρίς να υπάρχουν αρκετά μέσα να τους μεταφέρουν.

Ελάχιστα ασθενοφόρα είναι λειτουργικά και έχουν καύσιμα, ορισμένοι χτυπημένοι μεταφέρονταν με ξύλινα κάρα που έσερναν γαϊδούρια, ενώ τα ίδια τα φορτηγά που μετέφεραν την ανθρωπιστική βοήθεια μετατράπηκαν σε οχήματα για τη μεταφορά νεκρών και τραυματιών…

Οι χτυπημένοι από τα ισραηλινά πυρά μεταφέρθηκαν σε τρία νοσοκομεία, το αλ Σίφα, το Καμάλ Αντουάν και το αλ Αχλί, τα οποία αδυνατούν να διαχειριστούν τον όγκο των τραυματιών και τη σοβαρότητα της κατάστασής τους, καθώς ήδη υπολειτουργούσαν και στερούνταν τα αναγκαία για τη λειτουργία τους ακόμα και πριν τη νέα σφαγή από το κράτος – δολοφόνο…

«Λειτουργούμε με μπαταρίες. Οι περισσότεροι ασθενείς μας είναι σε κρίσιμη κατάσταση, η οποία απαιτεί επείγουσα χειρουργική επέμβαση, αλλά δεν έχουμε χειρουργεία. Στέκομαι αβοήθητος. Απλώς χορηγούμε μόνο πρώτες βοήθειες», δήλωσε χαρακτηριστικά στο «Al Jazeera» ο Δρ. Hussam Abu Safia, διευθυντής του νοσοκομείου Καμάλ Αντουάν.

Το γραφείο του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς καταδίκασε την ειδεχθή σφαγή που διεξήγαγε ο ισραηλινός στρατός κατοχής.

«Η δολοφονία αυτού του μεγάλου αριθμού αθώων αμάχων θυμάτων που διακινδύνευσαν τη ζωή τους, είναι αναπόσπαστο μέρος του γενοκτονικού πολέμου που διαπράττει η κατοχική κυβέρνηση εναντίον του λαού μας», ανέφερε το παλαιστινιακό Προεδρικό Γραφείο, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων WAFA. «Οι ισραηλινές αρχές κατοχής φέρουν την πλήρη ευθύνη και θα λογοδοτήσουν ενώπιον των διεθνών δικαστηρίων», υπογραμμίζεται.

Η Χαμάς προειδοποίησε ότι η σφαγή αυτή μπορεί να οδηγήσει σε κατάρρευση των συνομιλιών που έχουν στόχο μια συμφωνία για ανακωχή και ανταλλαγή κρατουμένων. «Οι διαπραγματεύσεις που διεξάγονται από την ηγεσία του κινήματος δεν είναι μια ανοικτή διαδικασία σε βάρος του αίματος του λαού μας», υπογράμμισε με σχετική ανακοίνωσή της.

Τον αποτροπιασμό τους για τη νέα σφαγή από τις ισραηλινές δυνάμεις εξέφρασαν μια σειρά χώρες όπως η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία κ.ά., καθώς και αξιωματούχοι μιας σειράς υπηρεσιών του ΟΗΕ, διεθνών οργανώσεων αρωγής κ.ο.κ.

Το μαύρο άσπρο επιχειρεί να κάνει η ισραηλινή προπαγάνδα

Το Ισραήλ από την πλευρά του προσπάθησε για άλλη μια φορά να κάνει το μαύρο άσπρο, επιχειρώντας να συγκαλύψει το έγκλημα.

Ο κατοχικός ισραηλινός στρατός ισχυρίστηκε μεταξύ άλλων ότι τα θύματα ποδοπατήθηκαν κατά τη διάρκεια «βίαιου συνωστισμού» γύρω από τα φορτηγά που μετέφεραν ανθρωπιστική βοήθεια. Ο δε Ισραηλινός κυβερνητικός εκπρόσωπος Avi Hyman ισχυρίστηκε ότι Παλαιστίνιοι οδηγοί των φορτηγών με ανθρωπιστική βοήθεια έπεσαν πάνω στους συμπατριώτες τους, στην προσπάθειά τους να ξεφύγουν…

Καθώς βέβαια τα βίντεο που επιβεβαιώνουν τον καταιγισμό πυρών που δέχθηκαν οι Παλαιστίνιοι άμαχοι έκαναν ήδη τον γύρο του κόσμου, ο ισραηλινός στρατός ομολόγησε ταυτόχρονα ότι ισραηλινά στρατεύματα άνοιξαν πυρ κατά των Παλαιστινίων αμάχων, με το πρόσχημα ότι αυτοί κινήθηκαν προς το μέρος τους και… ένιωσαν ότι απειλούνταν…

Αργότερα χτες βράδυ, ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, Ντ. Χαγκαρι, «διευκρίνισε» ότι οι ισραηλινές δυνάμεις δεν άνοιξαν πυρ εναντίον Παλαιστινίων που πήγαν να πάρουν ανθρωπιστική βοήθεια…

Το νέο μακελειό στη Γάζα καταδίκασε ο γγ του ΟΗΕ, Αντ. Γκουτέρες, με τον εκπρόσωπό του πάντως να αφήνει χώρο και στην «ερμηνεία» του Ισραήλ για τη σφαγή…

Ο εκπρόσωπος του Γκουτέρες, Στ. Ντουζαρίκ, δήλωσε πως «δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς συνέβη», ενώ πρόσθεσε πως «είτε σκοτώθηκαν από ισραηλινά πυρά, είτε ποδοπατήθηκαν από πλήθος, είτε παρασύρθηκαν από φορτηγά», πρόκειται για επεισόδια που συνδέονται κατά κάποιον τρόπο με αυτήν τη σύγκρουση.

«Οι απελπισμένοι άμαχοι στη Γάζα χρειάζονται επείγουσα βοήθεια, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στον πολιορκημένο βορρά, όπου τα Ηνωμένα Εθνη δεν έχουν καταφέρει να παραδώσουν (ανθρωπιστική) βοήθεια εδώ και περισσότερο από μια βδομάδα», επισήμανε, προσθέτοντας πως ο γγ του ΟΗΕ απευθύνει εκ νέου έκκληση για άμεση ανθρωπιστική εκεχειρία και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων.

Αργά χτες βράδυ θα πραγματοποιούνταν έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη νέα σφαγή, μετά από αίτημα της Αλγερίας.

Από την πλευρά των ΗΠΑ, ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου δήλωσε υποκριτικά ότι «θρηνούμε για την απώλεια αθώων ζωών και αναγνωρίζουμε τη δεινή ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα», προσθέτοντας ότι «αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της επέκτασης και της διατήρησης της ροής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, μεταξύ άλλων μέσω μιας πιθανής προσωρινής κατάπαυσης του πυρός».

Νωρίτερα ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε πει ότι υπάρχουν «δύο ανταγωνιστικές εκδοχές για το τι συνέβη» και οι ΗΠΑ «ελέγχουν» τι έγινε…

Η δε επικεφαλής της αμερικανικής κυβερνητικής υπηρεσίας «για τη διεθνή ανάπτυξη» (USAID), Σαμάνθα Πάουερ, σε δηλώσεις μετά την επίσκεψή της στο μεθοριακό πέρασμα Κερέμ Σαλόμ, κάλεσε το Ισραήλ να ανοίξει περισσότερες συνοριακές διαβάσεις και να επιτρέψει την είσοδο περισσότερης ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας.

Η Πάουερ είχε συναντήσεις με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπ. Νετανιάχου, και τον υπουργό Αμυνας, Γ. Γκάλαντ.

Αυξάνονται οι θάνατοι παιδιών από αφυδάτωση και υποσιτισμό

Την ίδια ώρα αυξάνονται οι θάνατοι παιδιών από αφυδάτωση και υποσιτισμό, εξαιτίας του εγκληματικού ισραηλινού αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας και των εντεινόμενων περιορισμών ακόμα και σε αυτήν την ελάχιστη ανθρωπιστική βοήθεια που εισέρχεται στον θύλακα.

Τουλάχιστον 8 παιδιά πέθαναν αυτήν τη βδομάδα από αφυδάτωση και πείνα στο νοσοκομείο Καμάλ Αντουάν στην Μπέιτ Λαχία στη βόρεια Γάζα και άλλα 2 πέθαναν στο νοσοκομείο Αλ Σίφα, στην Πόλη της Γάζας.

Ισραήλ: Σχέδιο επέκτασης της υποχρεωτικής θητείας

Στο μεταξύ, το Ισραήλ προετοιμάζεται για μακρόχρονες πολεμικές συγκρούσεις, μεταξύ άλλων δρομολογώντας την επέκταση της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας και στους υπερορθόδοξους Εβραίους, οι οποίοι μέχρι τώρα εξαιρούνται από αυτήν, με την αιτιολογία ότι αφιερώνονται στη μελέτη των ιερών κειμένων του ιουδαϊσμού.

Ο υπουργός Αμυνας Γ. Γκάλαντ δήλωσε ότι δεν θα παρουσιάσει στο Κοινοβούλιο τη σχετική μεταρρύθμιση της στρατιωτικής θητείας, παρά μόνο αν έχει την υποστήριξη «όλων των πλευρών του συνασπισμού» της κυβέρνησης.

Ο πρώην υπουργός Αμυνας, Μπ. Γκαντς, ο οποίος είναι μέλος του στενού πολεμικού συμβουλίου του Ισραήλ και ηγείται του αντιπολιτευόμενου κόμματος «Εθνική Ενότητα», που έρχεται πρώτο στην πρόθεση ψήφου, χαιρέτισε τις εξαγγελίες του υπουργού Αμυνας.

Παράλληλα, με φόντο τον πόλεμο στη Γάζα και τις συγκρούσεις με τη λιβανέζικη Χεζμπολάχ, η ισραηλινή βουλή επέκτεινε χτες την προσωρινή διαταγή με την οποία αυξάνεται το ηλικιακό όριο για τους έφεδρους στρατιώτες από τα 40 στα 41 χρόνια.