Inwoners verkeerd geïnformeerd over energietoeslag

Gemeenten willen de energietoeslag voor 2023 het liefst zo snel mogelijk uitkeren, maar de landelijke overheid staat erop dat de gemeenten wachten tot de zomer. Dat zorgt niet alleen voor uitvoeringsproblemen bij gemeenten, maar ook voor onduidelijkheid bij burgers.

Haast

Toen de energietoeslag – een eenmalige uitkering van 1300 euro voor huishoudens met een kleine portemonnee – in 2022 in het leven werd geroepen, was er grote haast om de uitkering zo snel mogelijk bij de doelgroep te krijgen. Voor de 'tweede ronde' van de energietoeslag, die dit jaar moet worden uitgekeerd, is er een stuk minder haast. Wat het rijk betreft moeten gemeenten wachten op de wetswijziging die naar verwachting pas rond de zomer ingaat, voordat ze de energietoeslag voor 2023 kunnen gaan uitkeren.

Spagaat

Gemeenten tekenen bezwaar aan tegen die gang van zaken. Ze willen liever meteen aan de slag. Op die manier kunnen ze nog gebruik maken van de loketten die zijn geopend voor de energietoeslag van 2022.

'We zitten in een spagaat', vertelt Helmonds wethouder Erik de Vries (SP, armoedebeleid). 'We hebben een organisatie opgetuigd van mensen die heel snel aanvragen voor een energietoeslag kunnen toetsen. Maar die organisatie droogt nu op.'

Het rijk verandert de spelregels tijdens het spel.

Wethouder Erik de Vries

Onduidelijkheid

Uit onderzoek van journalistiek platform Pointer blijkt dat de werkwijze die het rijk voorstelt ook zorgt voor onduidelijkheid bij burgers. Tientallen gemeenten hadden namelijk al aan inwoners gecommuniceerd dat ze de energietoeslag voor 2023 al in de eerste helft van dit jaar kunnen aanvragen. Daardoor zijn inwoners dus verkeerd geïnformeerd.  

Verrassing

Het was een 'onaangename verrassing' dat de energietoeslag pas in de zomer mag worden uitgekeerd, zegt Dordrechts wethouder Peter Heijkoop (sociale zaken, CDA) tegen Pointer.

'Het rijk verandert de spelregels tijdens het spel', vindt Helmonds wethouder De Vries. 'We doen het graag, maar op deze manier wordt het wel moeilijk.'

Koopkrachtmaatregelen

De regering vindt het niet nodig om de energietoeslag al in de eerste helft van het jaar uit te keren, omdat er dit jaar al allerlei andere koopkrachtmaatregelen in werking zijn getreden. Zo is het minimumloon verhoogd (en daarmee de uitkeringen) en is er een prijsplafond voor energie ingesteld. Overigens mag een deel van de energietoeslag – 500 van de 1300 euro – al wel eerder worden uitgekeerd. Gemeenten mogen dat bedrag overhevelen van 2023 naar 2022.