Merendeel medewerkers gehandicaptenzorg wekelijks geconfronteerd met agressie van cliënten

Meer dan de helft van de medewerkers in de gehandicaptenzorg krijg wekelijks of zelfs dagelijks te maken met agressie van cliënten. Ook in de GGZ, jeugdzorg en VVT komen veel incidenten voor. Het gaat om incidenten variërend van bedreigingen, steekpartijen en aanrandingen tot suïcides van cliënten.

Dat blijkt uit een enquête van vakbond FNV in samenwerking met drie onderzoeksjournalisten. Ook geeft 25% van de respondenten aan psychisch blijvend letsel te hebben overgehouden aan een of meerdere incidenten.  Op de enquête reageerden bijna 2.000 FNV-leden. Zij zijn werkzaam in de gehandicaptenzorg, GGZ, Jeugdzorg en VVT (Verpleeg- verzorgingshuizen en Thuiszorg). 

Veilige en gezonde werkomgeving

Kitty Jong, vicevoorzitter FNV: ‘De resultaten van het onderzoek zijn stuitend. Elke werknemer heeft recht op een veilige en gezonde werkomgeving. Daar moet de werkgever voor zorgen, want die is verantwoordelijk. Juist nu is het belangrijk om te investeren in personeel en oog te hebben voor zowel lichamelijke als psychische klachten van werknemers.’

Workers’ Memorial Day

Jong: ‘Elk jaar overlijden er in Nederland meer dan 4.000 mensen door een bedrijfsongeval of beroepsziekte. Die herdenken wij vandaag op 28 april, Workers’ Memorial Day, door heel Nederland en met een speciaal symposium op Schiphol. Het is net zo belangrijk om elk jaar stil te staan bij de werknemers die gewond raken op hun werk, ziek worden door hun werk of blijvend (psychisch) letsel oplopen als gevolg van hun werk.’

Uiteenlopend letsel

Bijtwonden, botbreuken en hersenschuddingen komen veel voor onder de respondenten. 10% van hen heeft te maken met blijvend letsel of ziekenhuisopname. Daarnaast ontwikkelt 25% psychische klachten na één of meerdere incidenten te hebben meegemaakt. Jong: ‘De problematiek van de cliënten is soms complex en dat brengt extra risico’s met zich mee waardoor agressie van cliënten niet altijd te voorkomen is. Het is echter de taak van de werkgever om hun beleid op orde te hebben. Daarnaast zijn we in gesprek met de Arbeidsinspectie, want een ongeval moet worden gemeld bij deze instantie als er sprake is van onder andere blijvend letsel.’

Geen gehoor bij werkgevers

In bijna alle gevallen worden de incidenten (intern) gemeld. Maar een groot deel, ruim 500 respondenten, voelt zich vervolgens niet gesteund door de werkgever. Voor steun moeten ze vooral aankloppen bij naaste collega’s. Terwijl in veel cao’s afspraken staan over het verminderen van agressie tegen zorgmedewerkers. Jong: ‘Alle signalen van de werknemers moeten serieus genomen worden door de werkgevers. Je kunt het niet afdoen met een excuus als ‘het hoort erbij’. Het gaat ook om structurelere maatregelen zoals het verminderen van de werkdruk en het verhogen van het loon. Nog altijd liggen de lonen in de zorg ruim zes procent lager dan in andere sectoren. Ook van minister Helder verwachten we investeringen in plaats van bezuinigingen.’

Enquête

De enquête is uitgezet onder FNV-leden, door FNV Zorg & Welzijn, in samenwerking met drie journalisten, Sharon Ponsteen (Tubantia). Margriet van Dijken (Dagblad van het Noorden) en Gaiwa Slooten (Brabants Dagblad). In totaal vulden 1976 zorgmedewerkers de enquête in.