Hier ga je naar 'Queer Brabant'. Kijk en doe mee!
'Het geheugen van Brabant'. Zo presenteert het BHIC zich. Maar over wiens Brabant hebben we het dan eigenlijk? Kijken we eens goed naar de kilometers archief die we bewaren en welke verhalen die vertellen, dan blijkt dit geheugen nogal selectief. Met onze nieuwe themapagina willen we een brug slaan naar de queergemeenschap van Brabant, waarvan de stem nog maar nauwelijks in onze depots of op onze website te horen is. Door interviews, beelden en verhalen willen we hier verandering in brengen. En wil je zelf onderzoek doen naar dit thema, kijk dan naar onze queer zoekwijzer.
Vandaag is het Paarse Vrijdag. De dag waarop leerlingen van het voortgezet onderwijs in heel Nederland, en steeds vaker ook van HBO’s en universiteiten, paarse kleding aantrekken en daarmee laten zien dat zij solidair zijn met hun queer-leeftijdsgenoten. Ook als zij zelf niet queer zijn.
Op deze bijzondere dag willen we je aandacht vragen voor onze nieuwe themapagina 'Queer Brabant', waar we een podium geven aan de Brabantse queergemeenschap van vroeger tot nu. Je kunt deze hier bekijken: www.bhic.nl/queer.
Queer
De term ‘queer’ wordt gebruikt voor iedereen die niet heteroseksueel en/of cisgender is (mensen die zich prettig voelen bij het geslacht dat ze bij geboorte hebben gekregen). Een andere vaak gebruikte term om hen aan te duiden is 'LHBTIQ+' (lesbisch, homo, biseksueel, transgender, intersekse, queer, met de + als verwijzing naar alle andere manieren waarop mensen zichzelf kunnen identificeren). Vandaag de dag kunnen queers op steeds meer plekken in de wereld openlijk zichzelf zijn, maar daarvoor is hard getreden. En die strijd is ook nog lang niet voorbij. Ook in Nederland werd seksueel contact met iemand van hetzelfde geslacht ooit gezien als een van de grootste zonden die je kon begaan. Queers werden zwaar bestraft, dan wel doodgezwegen. En ook in ons land hebben zij nog steeds te kampen met discriminatie en geweld.
Themapagina Queer Brabant
Op 'Queer Brabant' verzamelen we verhalen vanuit en over de Brabantse queergemeenschap.
Zoals het verhaal van Martin (lid van de werkgroep van Queer Brabant), die in de jaren zeventig als student in Tilburg zijn coming-out beleefde en daar de Werkgroep Homofilie mede oprichtte (later een COC-afdeling geworden). Als voorlichter over homoseksualiteit op scholen kreeg hij van leerlingen en docenten vaak dezelfde reactie: ze waren verbaasd dat hij zo’n gewone jongen was. Het beeld dat mensen hadden in die tijd (en soms nu nog) is dat alle homomannen zich heel vrouwelijk gedragen. De meest gestelde vraag van leerlingen ging natuurlijk over hoe je ‘het’ aan je ouders kunt vertellen. Zelf kwam hij in 1980 voor zijn ouders uit de kast.
Willy, die in Oss opgroeide, beleefde de coming-out pas op late leeftijd: 'Als je jezelf een dienst wil bewijzen, moet je, als je homoseksuele gevoelens hebt, zo snel mogelijk uit de kast komen. Ik denk dat iedereen die stap moet maken en hoe jonger je de stap neemt, hoe meer je er nog mee kunt doen. Ik was pas een oudere jongere toen ik uit de kast kwam en ik heb daar soms wel spijt van.'
Voor sommigen is het er nooit echt van gekomen. ‘Ik ben homo en in de kast gebleven’, vertelt Thomas, 78 jaar. Nu ik mijn leven voor het grootste deel heb geleefd, heb ik de behoefte om mijn vrouw en kinderen uitgebreid te vertellen wat het in de kast blijven voor mij betekend heeft en nog betekent. (…) Ik weet dat het leven dat ik nu leef, een second-best leven is.’
Weer andere verhalen gaan over het korte bestaan van het Lesbies Archief in Den Bosch, en over de ‘stille revolutie’ van lesbische vrouwen binnen de vrouwenbeweging in de jaren zeventig en tachtig. ‘Een bekende leus uit die tijd was: “Een vrouw zonder man is als een vis zonder fiets.” Het laat vooral zien dat vrouwen mannen helemaal niet nodig hebben, volledig zelfstandig kunnen leven. Maar dat was vaak wat veel om te verwerken voor heteromannen en traditionele vrouwen‘, vertelt Nel.
Zoekwijzer
Ook vind je op onze themapagina de queer online zoekwijzer, geschreven door de inmiddels afgestudeerde masterstudenten Maxime van Loenhout (Universiteit Utrecht) en Roxanne Lokin (Uppsala University). Hiermee kunnen geïnteresseerden onderzoek doen naar de queer geschiedenis van Brabant. In welke archieven kun je zoeken, welke begrippen kun je hanteren en wat is allemaal handig om te weten voor je begint aan je onderzoek? De zoekwijzer helpt ons op weg naar een betere zichtbaarheid en toegankelijkheid van voorheen onzichtbare mensen en bronnen. En draagt bij aan een meer inclusief archief.
Help mee en laat je stem horen!
‘Queer Brabant’ staat nog in de kinderschoenen. We willen de komende tijd verder gaan groeien en alle aanvullingen zijn daarom van harte welkom. Voor ons queer project zijn we op zoek naar mensen die in de periode vóór 1990/2000 deel uitmaakten van de queergemeenschap in Brabant en bijvoorbeeld actief waren in de emancipatie- en actiebeweging. We zoeken mensen met verhalen of bronnen rondom dit thema.
Ben je iemand of ken je mensen die zouden willen vertellen over hun ervaringen als homo, lesbienne, biseksueel, intersekse persoon, transgender of queer in de Brabantse gay scene? Of heb je toegang tot interessant materiaal? We horen heel graag van je! Samen bouwen we zo aan een Brabantse geschiedenis niet alleen door de ogen van de overheid, maar ook met andere ogen; vanuit andere perspectieven.
Stuur voor ideeën, tips, of vragen gerust een mail naar ons: thijs.de.leeuw@bhic.nl of info@bhic.nl (o.v.v. Queer Brabant).
Hier ga je naar 'Queer Brabant'. Kijk en doe mee!
Nooit ons laatste nieuws missen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief!
